Máy Ảnh Deardorff (
05/08/08)
Gần đây, Deardorff sản-xuất một máy ảnh để chụp các tác-phẩm hội-họa cho Metropolitan Museum of Art ở New York. Máy này dài 15 ft, rộng 8 ft, cao 7 ft và nặng 2000 lbs, có thể chụp được cỡ phim từ 35 mm tới 14" x 14", dùng màng trập Sinar... và có thể chụp bất cứ một tác-phẩm nghệ-thuật nào hay công-tác nhiếp-ảnh nào của viện bảo-tàng. Máy di-chuyển trên hai đường rầy dài 14 ft, do hăng Viking Metal Fabricators phụ-trách, theo điều-kiện-sách của Deardorff : dung-sai là 10/ 1000" (sợi tóc chúng ta có đường kính khoảng 3/ 1000", như vậy có nghĩa là kính thước từ đầu này đường rầy tới đầu kia không được lệch quá ba sợi tóc !).
Deardorff cũng sản-xuất máy cho NASA, gồm những cỡ từ 4" x 4" trở lên, trong đó có một máy chiếu slide cỡ 8" x 10" chạy trên đường rầy dài 35 ft, phóng ra h́nh ảnh cỡ 10 ft x 21 ft, nay đặt tại Sở Địa-Dư Lục-quân Mỹ ở Washington DC. Dung-sai của đường rầy này cũng là 10/ 1000". Tuy nhiên đây cũng không phải là chiếc máy lớn nhất.
Chiếc máy lớn nhất là chiếc máy Deardorff chế-tạo cho một nhiếp-ảnh-gia ở Milwaukee, dài 47 ft, dùng âm-bản 11" x 14" phóng ra h́nh ảnh 15 ft x 15 ft. Nhiếp-ảnh-gia này muốn rọi tấm bích-chương 60 ft x 90 ft bằng cách ghép những h́nh ảnh 15 ft x 15 ft phóng từng tấm một, có đánh dấu cạnh thật cẩn-thận, sau này khi ghép vào, h́nh ảnh ăn khớp rất chính-xác. Nhiếp-ảnh-gia này cũng đem máy ra ngoài để thực-hiện một công-tác phóng ảnh ngoài trời như sau...
Giả-tỉ có người đặt bạn vẽ một tấm bích-chương suốt bề cao của ṭa nhà 10 tầng th́ bạn tính sao ? Bạn phải thuê vài chục người thợ vẽ ra sơn hết bức vách cao 10 tầng lầu, rồi dựng dàn chống từ dưới lên tuốt tận trên... người thợ vẽ đứng cách mặt tường 50 - 60 cm để vẽ bức tranh... trước hết họ không thấy toàn bộ bức tranh, sau đó là rất nhiều nhân-công và rất đắt tiền.
Nhiếp-ảnh-gia ở Milwaukee thực-hiện như sau : ban ngày, anh ta thuê người thả dàn treo để rửa sạch vách của 10 tầng lầu. Đêm đến, anh cho thả dàn treo để xịt thuốc cảm-quang để biến bức vách thành một tấm giấy ảnh khổng-lồ. Ngay sau đó, cách đó gần nửa cây số, anh ta phóng h́nh ảnh lên tấm vách, dùng máy phóng Deardorff, bóng đèn 10 000 watt, thời-gian rọi khoảng 1 giờ; sau đó anh cho thợ xịt thuốc hiện h́nh rồi thuốc hăm h́nh... rồi xả nước. Thế là anh ta có tấm bích-chương đen trắng với đầy đủ chi-tiết, hôm sau anh ta gửi toán thợ sơn tới và hoàn-tất công-tác ngắn hạn hơn và chính-xác hơn.
Máy 4" x 5", sau khi Deardorff sản-xuất một thời-gian th́ ngưng, quay ra sản-xuất máy 5" x 7". Một thời-gian sau, do nhu-cầu của giới tiêu-thụ, Deardorff chế-tạo một bộ-phận biến cải gắn phía sau, để ta có thể chụp phim 4" x 5" được; điều này cũng áp-dụng cho cả máy 8" x 10". Giải-pháp này có người cho là tiện (ta vừa chụp được phim 8" x 10" vừa chụp được phim 5" x 7", hoặc phim 4" x 5") nhưng có người cho là vô lư (tôi muốn chụp cỡ phim nào th́ tôi mua máy chụp cỡ phim đó !), do đó khoảng 1988, Deardorff lại bắt tay vào việc chế-tạo một kiểu máy 4" x 5" khác gọn hơn nhưng uyển-chuyển hơn... Báo vừa loan tin, ngay tháng đầu đă có hơn 100 đơn đặt hàng, dù chưa ai biết điều-kiện-sách của máy như thế nào. Điều đó chứng tỏ giới-tiêu-thụ tin tưởng hoàn toàn vào uy-tín của Deardorff. Năm 1942, Deardorff bắt đầu sản-xuất máy 11" x 14" cho Lục-quân và Thủy-quân lục-chiến Mỹ dùng vào việc chụp để khám-phá các vị-trí đặt đại bác, dùng phim hồng-ngoại. Jack Deardorff cho biết rằng quân-đội có những người chuyên vác máy, có người vác chân và người ôm phim theo trong các cuộc di-chuyển hay hành-quân.
Năm 1978 Deardorff sản-xuất lại cỡ máy 11" x 14" nhưng không sản-xuất nổi buồng xếp v́ EPA thay đổi công-thức chế-tạo naugahyde (chất để làm buồng xếp), do đó keo dán biến chất này thành có bọt và chỉ một thời-gian ngắn sau, buồng xếp hư hỏng hoàn toàn. Phải cả năm sau Deardorff mới t́m ra công-thức chất keo khác; Jack Deardorff nói : "Khi chúng tôi bảo-đảm cái máy 30 năm và buồng xếp 10 năm, th́ buồng tối ấy tối-thiểu cũng phải bền 10 năm !".
Máy Deardorff không những chỉ bán ở Mỹ, mà c̣n xuất-cảng sang Đức, Nhật và nhiều nước Âu Châu khác, cả đến Úc và Tân-Tây-Lan... đặc-biệt là máy cỡ 8" x 10" và 11" x 14", đa số dùng để chụp phong-cảnh (làm bích-chương, làm lịch, quảng-cáo...). Khoảng đầu năm 1980, đại-lư Deardorff tại Nhật hướng-dẫn một phái-đoàn Nhật sang thăm viếng xưởng của Deardorff ở Chicago; máy Deardorff bán khá chạy tại Nhật.
Deardorff cũng bán những máy chưa từng chế-tạo. Chuyện sau đây giống như một chuyện khôi-hài, nhưng là chuyện thật. Số là Lewis L. Kellsey, con rể của Laben, giám-đốc thương-vụ, năm 1936, trên đường đi chào hàng, một tiệm ảnh hỏi :
Mấy ông có làm máy chụp phóng-sự không ?
Lewis trả lời liền :
Dĩ nhiên là có, ông muốn bao nhiêu chiếc ?
Và ông ta lấy đơn đặt hàng ngay. Khi về hăng, Lewis tường-tŕnh cùng nhạc-phụ, ông này trợn tṛn mắt lên hỏi :
Máy phóng-sự NÀO ?
Th́ chiếc máy phóng-sự ḿnh SẼ sản-xuất đó !
Đó là chiếc máy mà Lewis bán khi... "da gấu cũng c̣n chưa có" !
(
Tiếp theo)
