ĐMH c̣n là nhiếp ảnh gia nổi bật Featured Photographer của Hội Điểu Cầm Học nổi tiếng - trường Đại Học Cornell University, Laboratory of Ornithology.

Tốt nghiệp ngành Graphic Design, Đặng Mỹ Hạnh vẫn luôn sáng tạo trong lănh vực nhiếp ảnh nghệ thuật, thiết trí và duy tŕ niềm đam mê nghề nghiệp trong những cuộc phiêu lưu hoang dă đầy ngoạn mục.

Ngày một

Chiếc Ford Escape khởi hành trên lộ tŕnh dài dọc theo chuỗi xa lộ trong thành phố trước khi rẽ vào quốc lộ I-10.

Qua khỏi Indio đă cảm nhận cái nóng hậm hực của vùng sa mạc.

Xế chiều. Yippie-ie-o! Biên giới Arizona – một trong những tiểu bang của miền Tây hoang dă (The Wild West) với những trận chiến thời cao bồi/da đỏ vào cuối thế kỷ thứ 19 - chiếc xe trực chỉ tiến đến thành phố giữa sa mạc Phoenix (thủ đô, thành phố lớn nhất của tiểu bang Arizona).

Hai lữ khách quẩn quanh quan sát giá biểu xăng. Bữa ăn tối vội vă ở nhà hàng Golden Corral tạm hài ḷng hai cái bao tử teo tóp.
Đoạn đường đến thành phố Tucson, ào ạt cơn mưa như thác nước đổ vội.

8 giờ đồng hồ dài trên xa lộ, xe tấp vội vào thuộc thành phố Green Valley gần biên giới Mễ Tây Cơ. Với khoảng thời gian ngắn để nghỉ ngơi và kịp với lịch tŕnh săn ảnh, hai chúng tôi phải tạm gác đi những tiện nghi của hotel, nhà trọ.

Khoảng cách từ thành phố Phoenix chỉ một vài tiếng lái xe nhưng sự khác biệt của khí hậu gần vùng núi khá thoáng đăng, mát rượi.

Đêm, tôi lặng nghe những thanh âm khua động; tiếng hắc tiêu vẳng vọng; tiếng cây cối chuyển ḿnh trong gió; tiếng xịch đỗ của những chuyến xe đêm…


Ngày hai

Đồng hồ báo thức 4:00 sáng! Uể oải rời xe. Vài động tác thể dục tạm thư giăn cái thế nằm tựa con tôm rim cong queo suốt đêm.
Trời nhá nhem. Tôi dọ dẫm lối vào restroom. Một biển chú ư “Coi chừng rắn độc và ḅ cạp” (Poisonous snakes & scorpions) ở vùng này; chợt liên tưởng đến kinh nghiệm bản thân trong hành tŕnh săn ảnh wildlife ở tiểu bang Texas, khoảnh khắc của cảm giác háo hức xen lẫn sợ hăi khi đối mặt với một loài rắn độc lục lạc Rattlesnake.

Mưa tạnh hẳn. Thoáng xa, những đám mây trắng dày đặc bao bọc quanh chân núi. Quang cảnh tuyệt đẹp buổi sớm mai được thu nhận qua ống kính của Nhiếp ảnh gia Andy Nguyễn.

Mặt trời nấp né sau những đám mây. Khoảng cách từ rest area đến thung lũng Madera Canyon cũng chỉ 23 dặm; sự sắp xếp của Andy luôn chi tiết và hợp lư!

Xa lộ I-19 trên đường đến Nogales (thị trấn sát biên giới Mễ Tây Cơ) với những bản hướng dẫn dọc đường dùng đơn vị km thay cho miles.

Chiếc xe rề rà trên con đường đất tiến sâu vào thung lũng Madera Canyon. Tôi chú ư đến giống xương rồng Arizona Barrel Cactus lớn nhất ở vùng sa mạc Bắc Mỹ, khá lạ mắt với h́nh dạng và kích thước tựa trái dưa hấu với sắc hoa đỏ rực điểm trên mỗi đầu ngọn “trái”.

Xương rồng Arizona Barrel Cactus của vùng sa mạc Bắc Mỹ

Dần tiến vào vùng đất Coronado National Forest. Bất chợt. Nấp né sau những bụi xương rồng, một bộ dạng c̣m cơi tựa loài Kangaroo với đôi tai dài, lớn vểnh đứng; miệng vẫn đang nhóp nhép vài cọng cỏ. Giống thỏ hoang dă Antelope Jackrabbit to lớn gấp đôi giống thỏ thông thường (cân nặng hơn 10 lbs) và tốc độ “điền kinh” nhanh đến mức khó loài chó nào có thể đuổi kịp. Đặc điểm khác lạ với những giống thỏ cùng loài; thỏ con khi mới sanh không trụi lũi lông lá, vừa khi mở được mắt đă phải tất tả theo mẹ kiếm ăn.

Giống thỏ hoang dă Antelope Jackrabbit

Mấy cái ống kính lấp ló từ cửa sổ xe, loạt chuỗi bấm máy gịn giă tựa tràng liên thanh.

Dừng xe ở Proctor (lower canyon).

Madera Canyon được bao bọc xung quanh bởi sa mạc; gió nóng thổi từ sa mạc đến chân núi đem hơi nóng lên núi, khi lên cao hơi nóng ở nhiệt độ thấp hơn tạo hơi nước và chuyển biến thành mây; những đám mây nặng hạt đă đem mưa đến tạo nên sự xanh tươi của cây cỏ vùng núi này.

Ban mai se sắt lạnh. Tôi đứng giữa cảnh hùng vĩ xanh ngắt của núi rừng, một màu xanh đầy sức sống giữa sa mạc khô cằn. Đến nao ḷng để thưởng thức vẻ đẹp lạ lùng của tạo hóa.

Hơn nửa dặm đường ṃn của Proctor Trail, hai chúng tôi hy vọng sẽ t́m thấy giống gà tây Wild Turkey ở dọc khe suối cạn. Những bước chân vừa tiến gần bỗng chấp chới đàn bướm lượn vàng cả không gian, trông xa cứ ngỡ như đám lá vàng phủ đầy mặt đất.
Lấp ló sau những rậm cây, hai tay săn ảnh kiên nhẫn quan sát.

… Một giờ đồng hồ tẻ nhạt trôi qua. Thịt da rần đỏ bởi sự tấn công bền bỉ của lũ kiến càng vùng núi. Và vẫn chưa một bóng… gà xuất hiện trong tầm ngắm.

Diễn tiếp lộ tŕnh lên đến độ cao 5,400 ft. Upper canyon.

Từng đàn Mexican Jay túa bay cả b́a rừng chợt khuấy động cả khoảng không gian tĩnh lặng sớm mai. Loài chim Mexican Jay chỉ sống ở vùng Mễ Tây Cơ và một góc Arizona. Vùng núi này với rất nhiều giống chim đẹp. Painted Redstart với sắc lông đỏ chót nhưng vẫn chưa thể so sánh với loài chim Elegant Trogon - một loài chim nhiệt đới sống ở vùng Nam/Trung Mỹ với sắc lông sặc sỡ tuyệt đẹp. Chim sống ở độ cao từ 4000-6000 ft; cuối mùa xuân thường lên vùng Arizona gần biên giới Mễ Tây Cơ để làm tổ dọc đường ṃn ở những triền núi cao.

Thú xem chim trở thành một thú tiêu khiển hàng đầu ở Hoa Kỳ. Dựa theo thống kê của U.S. Wildlife Service th́ hiện nay có hơn 50 triệu người tham dự thú vui lành mạnh này và con số này ngày càng gia tăng. Những hội đoàn chim thú (Audubon Society) gồm nhiều hội viên tham dự thường được tổ chức thành những tour đi xem chim/thú ở nhiều địa điểm thiên nhiên khắp nơi nước Mỹ lẫn trên thế giới. Thời điểm nóng sốt của phong trào săn ảnh wildlife, những tay săn ảnh thú hoang dă chuyên nghiệp được trang bị “vũ khí hạng nặng” để đáp ứng thú đam mê săn ảnh kỳ thú.

Ngốn vội vài miếng sandwich cùng niềm háo hức, hai chúng tôi loay hoay chuẩn bị hành trang cho một ngày dài đi núi (hiking). Trọng lượng vác theo ngoài dụng cụ nhiếp ảnh cần thiết nên lương thực, nước uống cần hạn chế tối đa để không phải khiêng vác nặng.

Mặt trời dần ló sau những rặng núi. Một ngày nắng đẹp đầy hứng khởi. Hai chúng tôi dốc lực, lỉnh kỉnh khiêng vác dụng cụ và men theo con đường ṃn lên đỉnh núi.

Vài dặm đường núi. Bất chợt. “co-ah…….., co-ahhhhhh”. Văng vẳng âm thanh tựa tiếng kêu giận dữ của loài vịt. Hoành hoạch những đuổi bước theo chuỗi âm thanh nổi từ những ngọn cây dọc đường ṃn. Hai vẻ mặt háo hức khi nhận ra tiếng kêu của loài chim Elegant Trogon.

Và, ẩn hiện trong rừng cây lá, nổi bật sắc lông sặc sỡ tuyệt đẹp; màu xanh tươi xen lẫn cam rực rỡ và một viền khoanh quanh cổ ngực của một chú chim Elegant Trogon, kích thước lớn cỡ loài chim bồ câu

Chim vun vút từ cành sang cành và vụt biến sau rừng cây thưa. Elegant Trogon, loài chim này đă thu hút hàng chục ngàn người xem chim (birders) và những tay bird photographers đến vùng Đông Nam Arizona hằng năm.

Chim Elegant Trogon

Dù chỉ ngần ấy thôi, tôi vẫn luôn cảm nhận ư nghĩa của hạnh phúc trong từng hơi thở của cuộc sống; chẳng phải ở sự giàu sang hay danh vọng nhưng chính là sự tĩnh lặng của tâm hồn…

Một giờ đồng hồ sau.

Dốc núi chia hai ngă rẽ: đi thẳng là Carrie Nation Trail, bên trái ngă rẽ là Old Baldy Trail; một bảng sign chú ư “pack it in - pack it out” (tạm dịch: tự dọn nếu xả rác!) nhắc nhở khách đến không được xả rác trên núi.

Những bước chân phiêu lưu lần theo lối ṃn chạy giữa sườn núi. Những hàng cây tăm tắp vươn thẳng nhưng tầm mắt vẫn bao quát quanh cảnh của đỉnh núi lớn Mt. Wrightson chạy song song.

Lăng đăng những đám mây trắng phủ quanh đỉnh núi. Madera Canyon là một trong những Sky Islands của vùng núi Arizona hay với tên gọi “Đảo Mây”; bởi những ngọn núi nằm riêng biệt giữa sa mạc, khi quan sát ở độ cao trên máy bay, nhấp nhô những chóp núi mây phủ quanh trông tựa những ḥn đảo giữa biển.

Những bước chân nao nức tiếp xúc với độ cao của đồi núi. Vài đoạn dốc chồng chéo những nấc thang đá; hai nhà đi núi h́ hục leo thang, cứ vài trăm bước lại dừng thở dốc.

Mặt trời lên cao. Bỏng rát da thịt. Từng vạt mồ hôi đầm đề lưng áo. Sự mỏi mệt vẫn chẳng lấn lướt cảm xúc vui thú với thiên nhiên. Tiếng chim hót ḥa lẫn âm thanh róc rách của khe suối chảy dọc triền núi. Tôi dừng bước, điều ḥa nhịp thở. Chai nước lọc duy nhất mang theo chỉ vài ngụm cầm chừng chẳng thỏa măn cơn khát đến khô cổ. Từng vốc nước suối tinh khiết mát lạnh có tác dụng giảm thân nhiệt đến hiệu quả. Hai chúng tôi gắng rút gọn khoảng cách để đến đỉnh núi và kịp trở lại khi trời sẩm tối. Hiking là bộ môn giải trí lành mạnh, và sau một ngày đốt năng lượng trên chặng đường lên/xuống núi; những cái bao tử đă có thể thỏa măn một bữa buffet và chẳng hề mang cái cảm giác ray rứt!

Một đoàn người xuống từ đỉnh núi, trên lưng lỉnh kỉnh những ba lô nặng trĩu, được biết họ vừa kết thúc buổi cắm trại (camping) nhiều ngày trên đỉnh núi.

Chút suy ngẫm về cái restroom duy nhất nằm chơ vơ trên đỉnh núi, dù rằng sự bài tiết qua tuyến mồ hôi cũng đă giảm bớt sự ức chế của những cái bọng đái; Andy cợt đùa: “E ngại chi giữa mênh mông rừng núi và chỉ với sự chứng kiến của mấy con chim, thú!”

Bốn giờ đồng hồ sau. Địa điểm Josephine Saddle ở độ cao 7250ft; đây là điểm tụ ngă tư của những đường ṃn và phải gấp đôi đoạn đường mới đến đỉnh núi.

Tôi tần ngần trước bia mộ đắp đá chồng chất, trơ trọi giữa đỉnh núi. Câu chuyện thương tâm về cái chết của 3 hướng đạo viên ở tuổi 12, 13, 16 đă xảy ra giữa tháng 11, 1958 khi cả ba bị lạc hướng và chạm mặt với cơn băo tuyết trút đổ hơn 3 ft xuống dăy núi Santa Ritas (kể cả Jack Mountain), lấp hẳn đường xuống núi.

Câu chuyện dẫu xưa, vẫn man mác trong tôi nỗi thương cảm ngậm ngùi…

Loay hoay chụp ảnh lưu niệm về “thành tích” đi núi cạnh mấy cái bảng hướng dẫn. Ngồi giải lao trên khúc cây cổ thụ gẫy. Miếng sandwich và nửa trái táo c̣n lại cũng chỉ lưng lửng cái bao tử vẫn cảm giác trống rỗng sau vài giờ đi núi. Giữa đỉnh núi, dẫu chỉ vị ngọt của miếng táo vẫn cảm giác ngon đến lạ lùng, chút tiếc rẻ nguyên bịch táo c̣n lăn lóc ở góc xe!

Nắng gay gắt. Bỗng, từng đợt mây giăng xám xịt cả núi rừng. Hăm he một cơn giông lớn.

Ở độ cao khá tương đối vẫn chưa t́m thấy tổ chim Elegant Trogon. Chúng tôi quyết định quay trở lại trước khi trời sẩm tối.

Coyote ở vùng núi Arizona

Xuống núi. Khoảng cách rút ngắn, đôi chân vẫn phải làm việc “overtime” để ḱm giữ trọng lượng cơ thể theo trớn đẩy của độ dốc. Mắt hoa, tai ù. Cảm giác căng thẳng và cạn kiệt năng lực. Cú trợt ngă đến ê ẩm ở một đoạn dốc khá trơn trượt, bỗng mập mờ một “vật ảnh” đang di chuyển sát triền núi. Phản xạ nghề nghiệp, cái ống kính tele thoắt đă hăm hở dơi theo từng chuyển động của con chồn. Coyote thường thấy ở vùng sa mạc và vùng núi Arizona, rất dễ lầm tưởng v́ kích thước lớn hơn chó và nhỏ hơn chó sói.

Về đến chân núi. Cơn giông xối xả chụp phủ cả núi rừng. Hơn 8 giờ đồng hồ lên/xuống núi. Tôi dần cảm nhận thú đau… nhức cả tứ chi.

Xe tấp vội bên cánh rừng. Từng thân cây lớn chi chít những lỗ nhỏ. Bùm bụp âm thanh tựa tiếng gơ trên mảng tường gỗ cùng với sự xuất hiện của vô số con chim gơ kiến sắc lông đen nhánh, lốm đốm vàng mơ và nhúm “tóc đỏ” chót nổi bật trên đỉnh đầu. Đây là kho dự trữ lương thực của loài chim gơ kiến Acorn Woodpecker.

Chim gơ kiến Acorn Woodpecker

Vùng núi Madera Canyon có đến 20 loại chim hummingbirds; trong số này, có nhiều loại sống ở Trung và Nam Mỹ và xuất hiện ở vùng Đông Nam tiểu bang Arizona vào mùa hè (mùa lạnh ở Nam Bán Cầu). Loài chim ruồi tí hon với sắc lông sặc sỡ, kích thước tương đương ngón tay và luôn bận rộn kiếm ăn để đủ năng lượng quạt cánh với 50 lần/giây.

Andy vẫn thao thao về chức năng của mấy loài chim, thú. Những cánh chim tí hon tuyệt đẹp-mục tiêu di động đang cuốn hút sự chú tâm của phó nḥm tôi.

Lẫn vào ḍng xe trên xa lộ I-10; diễn tiếp lộ tŕnh đến Chiricahua Mountains.

Bốn giờ chiều. Biên giới New Mexico. Vẻ hoang dă của từng chùm hoa Yucca trắng muốt chợt liên tưởng đến cuộc phiêu lưu của chúng tôi giữa Sa Mạc Trắng, New Mexico; khoảnh khắc lặng người chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang dại, tiềm ẩn sức sống mănh liệt của Yucca giữa sa mạc khô cằn.

Đoạn rẽ qua xa lộ 80. Núi rừng bát ngát mở rộng trong tầm mắt. Cảm giác mỏi mệt vẫn chưa lấn át sự hăm hở săn t́m loài chim Elegant Trogon của những tay săn ảnh.

Chiếc xe bất ngờ giảm tốc độ, tấp vội bên lề đất.

Lấp ló trong bụi rậm, nhấp nhô chỏm lông đầu cong vút tuyệt đẹp của một chú chim cút Scaled Quail trống lớn tựa bồ câu; vùng lông ngực xếp lớp tựa những lớp vẩy cá.

Hai tay săn ảnh xấp xoài giữa lớp đất đá. Nín thở chờ đợi. Và, dần xuất hiện những chú cút tí hon tựa bầy gà con líu chíu theo bước chàng Scaled Quail trống. Khoảnh khắc thú vị, mơ ước của những tay săn ảnh động vật hoang dă. Săn ảnh chim cút vô cùng nhọc công bởi giống chim này thường lẩn sống trong bụi rậm ở những vùng đất hoang khô cằn.

Ở loài vật riêng với chim chóc, những chàng chim trống mang lợi thế về vẻ đẹp ngoại h́nh để thu hút những nàng chim mái khác; âu cũng là một nghịch lư của thiên nhiên v́ giống mái bao giờ cũng lănh nhận phần thiệt tḥi hơn chưa kể mỗi lần sinh nở trên dưới cả tá trứng!

Cút trống nuôi con

Hai tay săn ảnh mồ hôi rin rít trong từng lớp áo, mũ. Sự tương tác thân thể giữa lớp đất đá gợi cảm giác bỏng rát. Loạt h́nh ảnh “bonus” hiếm hoi về những chú cút con ngộ nghĩnh tạm thỏa măn mấy cái ống kính.

Mấy bịch bánh ḿ, trái cây sấy khô dần vơi theo chiều dài khoảng cách 2 tiếng lái xe từ Madera Canyon đến Chiricahua.

Đến Coronado National Forest. Sừng sững những vách núi đỏ xen lẫn sắc rêu phong.

Hai dặm đường ṃn. Róc rách tiếng nước suối. Những bước chân lầy lội trên khoảng đất ẩm ướt.

Lũ chim rừng inh ỏi trên những ngọn cây nhạt nắng. Cánh rừng thưa vẫn thiếu vắng bóng dáng những cánh chim Elegant Trogon.
Chiều chập choạng. Chiếc xe thẳng hướng ra xa lộ…




ĐMH

Ngày một

Vùng thung lũng Klamath Basin thuộc miền Trung Nam của tiểu bang Oregon, nơi trú ẩn quanh năm của đại bàng Bald Eagle - loài chim to lớn biểu tượng của nước Mỹ (national bird) đă khơi dậy sự háo hức đầy thú vị với hành tŕnh săn ảnh đại bàng Bald Eagle của hai chúng tôi.

Giữa khuya. Chiếc xe đơn độc trên xa lộ dài hun hút bóng đêm. Bản nhạc “Hotel California” của nhóm Eagles (một cái tên rất hợp đề tài!) ở đoạn cao trào guitar solo chợt thức tỉnh cơn buồn ngủ len lỏi. Vài bịch khô ḅ đồng hành nhấp nháp suốt chiều dài xa lộ cũng vơi bớt sầu bi, lẻ loi của hai lữ khách đường xa…

Rạng sáng. Xe băng qua ranh giới Siskiyou county xuyên giữa cảnh núi rừng mênh mông. Dọc đoạn đường núi rải rác vài bảng chú ư xem chừng gấu băng qua đường.

Mặt trời dần ló ở đường chân trời. Phản chiếu lên những lớp tuyết phủ trắng xóa đỉnh núi Mount Shasta.

Xe chạy xuyên đoạn đường núi xanh rờn những rặng thông ở độ cao 3000 feet và rẽ exit vào xa lộ nhỏ.

Thị trấn Weed đ́u hiu, hoang vu như tên gọi “Cỏ dại”! Rải rác những căn nhà nằm lẻ loi giữa đồi núi thiên nhiên. Lăng đăng dăi sương mù len lỏi giữa những rặng thông, lơ phơ trong gió tựa những vạt lụa mỏng.

Hai vẻ mặt đầy háo hức, cảm giác gần ở đoạn kết của lộ tŕnh dài hơn 12 tiếng trên xa lộ. Một ngày Mùa Đông ở Oregon. Nắng vàng óng. Trong vắt. Ánh sáng hoàn hảo hơn hẳn sự mong đợi của hai tay săn ảnh.

Đến Trung tâm hướng dẫn, chúng tôi dành khoảng thời gian ngắn xem đoạn video để t́m hiểu thêm về hệ sinh thái vùng này. Thung lũng Klamath Basin gồm 6 khu vực bảo tồn thiên nhiên. Đây là điểm ngừng quan trọng của 263 loài chim dọc theo đường bay ven biển Tây, để tiếp tục chặng đường bay dài hơn 5000 dặm từ những vùng ấm về tới Bắc Cực và Canada. Vùng thung lũng này có dân số đại bàng nhiều nhất trong 48 tiểu bang nước Mỹ (chưa kể Alaska và Hawaii).

Con đường đất lầy lội vào khu vực Klamath Basin, dọc ngang những con lạch len lỏi khắp vùng. Khu vực này được phép săn bắn ngỗng vịt và cả loài chim trĩ Ring-necked Pheasant.

Xe bất chợt dừng giữa đồng hoang tĩnh lặng. Một con ó đuôi đỏ Red-tailed Hawk đậu trên bảng nhỏ bên vệ đường. Hai nhiếp ảnh gia (NAG) bất ngờ v́ rất hiếm có được cơ hội thấy loài ó này trong khoảng cách gần, to lớn như một con gà trống. Cặp mắt chim ó dáo dác, chiếc đầu xoay 180 độ.

Thoáng xa. Lờ mờ dáng đứng vài con đại bàng đầu trắng Bald Eagle giữa mặt hồ đông đặc. Chúng tôi khá thất vọng v́ khoảng cách quá xa ngoài tầm ngắm.

Mé hồ, trắng xóa từng đàn ngỗng Snow Geese, thiên nga Tundra Swans tụm bầy.

Những tiếng kêu vỡ oang, đùng đục rơi vào khoảng không của mặt phẳng băng đá. Một đàn ngỗng Canada Geese vừa đáp cánh sau chuyến bay di cư dài.

Vào mùa Thu và Xuân, những ao hồ khu vực này hỗn loạn âm thanh của trên 1 triệu con ngỗng và thiên nga, tạm ngừng để “tiếp tế nhiên liệu” giữa chuyến bay xuyên lục địa.

Một sự khác biệt rơ rệt đáng kể là những chuyến bay di cư (migration) của hai nhóm: loài chim ăn thịt (raptors) và ngỗng, thiên nga. Các loài raptors như chim ưng, ó, diều hâu, kên kên, đại bàng lệ thuộc vào những cột không khí nóng thoát lên từ mặt đất để lượn trong không trung, và không cần phải vỗ cánh nhiều để tiết kiệm sức nên phải bay vào ban ngày. Các loài ngỗng, thiên nga v́ có trọng lượng khá nặng (20-30 pounds) nên phải luôn đập cánh bay nhanh để khỏi bị “rớt”. Chuyến bay phải được thực hành vào ban đêm để giảm độ nóng của đôi cánh và chia ra nhiều chặng nghỉ dọc đường để ăn.

Mặt trời lên cao. Nhiệt độ dần ấm ở 39 độ F. Hai tay săn ảnh ḷng ṿng vài giờ quanh khu vực Klamath Basin. NAG Andy Nguyễn vẻ chú tâm, loay hoay với tấm bản đồ hướng dẫn.

Xe tấp vội bên lề. Nhấp nhỏm dáng đứng của con chim ó Rough-legged Hawk trên mô đất gồ ghề. Loài ó đầu trắng, bộ lông phủ kín đến ngón chân để thích nghi với môi trường lạnh; khá hiếm thấy v́ thường sống ở ṿng Bắc Cực (Arctic Circle), và chỉ di cư về Mỹ trong những tháng Mùa Đông.

Một chiếc pick-up truck chạy rề rà trên con đường đất. Người quản trị khu vực ân cần hỏi han nếu chúng tôi cần thêm hướng dẫn và giải thích về những thay đổi bất thường của thời tiết trong vùng này. Những ngày Mùa Đông trong năm nhiệt độ dưới 0 độ; khoảng 20 độ thấp hơn hàng năm; giá rét liên tục suốt hơn tháng trời. Những ao hồ vùng này đều đóng băng, vịt ngỗng không c̣n môi trường sinh sống. Bald Eagles thiếu mất nguồn thức ăn này nên t́m hướng bay về miền ấm hơn để kiếm mồi. Thường mỗi năm số lượng Bald Eagle đến vùng này gần cả ngàn con; di cư từ phía Bắc Canada. Sự đổi thay bất thường của thời tiết có ảnh hưởng đáng kể đến sự di cư của những loài chim. Thường những loài chim di cư dựa theo mùa ấm/lạnh và t́m đến chỗ có nhiều thức ăn và những yếu tố để sinh sống như nước, môi trường, nơi trú ẩn.

Người quản trị tỉ mỉ đánh dấu trên bản đồ những địa điểm khác trong vùng thung lũng, ở vài chỗ hồ tan băng, vịt ngỗng đến sinh sống và đại bàng sẽ t́m đến kiếm mồi.

Xe rẽ vào khu vực Tule Lake. Ṿng tour 10 dặm trên con đường đất lầy lội, ngoằn ngoèo.

Dừng xe mé hồ. Lập cập trước làn gió đông se sắt. Tôi hướng tầm mắt vào khoảng trắng mênh mông băng giá. Xao xác tiếng kêu của bầy ngỗng vịt man mác khoảng không gian chiều nhợt nhạt. Vẳng xa, tiếng ́ ầm của những mảng băng đá vỡ bung trên mặt hồ.

…Vẫn tăm vắng bóng dáng của những cánh chim đại bàng.

Chiều đông quạnh quẽ. Ră rượi xen lẫn thất vọng của một ngày dài săn ảnh.

Xe cạn xăng. Lui hui đổ cạn b́nh xăng dự trữ. Hai NAG quyết định trở lại ngày hôm sau để tiếp nối đoạn trường săn ảnh.

Một cánh vịt trời vút lên từ con lạch bay song song cùng chiếc xe trên con đường lộ. Bất ngờ đầy thú vị với “cuộc đua” tốc độ giới hạn 60 dặm/giờ vẫn không vượt qua con vịt trời.

Ngày xuống dần. Hai lữ khách lần đường vào khu downtown t́m trạm xăng và nhà trọ. Rờn rợn cảm giác của một thị trấn bỏ hoang như “ghost town”. Hiếm hoi giữa phố vài căn motel xập xệ, tồi tàn tạo cảm giác thiếu an ninh.

Dừng xe ở trạm nghỉ cách downtown khoảng 10 dặm và may mắn t́m được chỗ nghỉ khá an toàn so với khu nhà trọ v́ luôn có xe tuần giữ an ninh. Khu vực mới được xây cất nên rất tiện nghi, sạch sẽ với từng pḥng vệ sinh restroom riêng biệt có sưởi và nước nóng. Vùng này có được tín hiệu từ mạng lưới internet (wireless hotspot). Tôi theo dơi tin dự báo thời tiết của ngày tới, trả lời email của một số độc giả.

Nhiệt độ về khuya xuống 21 độ F. Chiếc xe nổ máy liên tục giữ độ ấm. Trên chiếc đệm xe. Hai cái thế nằm co quắp sau một ngày dài mỏi mệt.

Tôi chợt nghĩ về khoảng lặng trong cuộc sống. Khoảnh khắc lặng người trước những cảnh đẹp và bức xúc, háo hức săn t́m những h́nh ảnh ngoạn mục về chim thú hoang dă.

Qua những chuyến đi thực tế, tôi học hỏi rất nhiều kiến thức hữu ích về hệ sinh thái trong môi trường thiên nhiên phong phú. Vẻ đẹp của thiên nhiên như một kho tàng bí ẩn; đầy sức lôi cuốn. Mối tương quan giữa nhiếp ảnh và thiên nhiên đă duy tŕ niềm đam mê nghề nghiệp. Khi khám phá khía cạnh này, tôi tự dấn thân vào thử thách, gian nan trong những cuộc hành tŕnh săn ảnh. Và cảm nhận, trân quư vẻ đẹp đầy ư nghĩa của cuộc sống.

Đêm đông. Chập chờn giấc ngủ. Xập x́nh những chuyến tàu trên mặt đường rầy. Dồn dập từng hồi c̣i đêm….




ĐMH
(Xem tiếp Kỳ 2)

Đặng Mỹ Hạnh

Ngày hai


Tinh mơ. Chiếc xe đơn độc thâu đêm trong parking của khu trạm nghỉ.

Vật vờ giữa những âm thanh dồn dập của đoàn tàu xập x́nh trên ga nhỏ. Giấc ngủ ngắn vẫn dật dờ cảm giác ră rượi trên từng tế bào cơ thể.

Nhiệt độ 21 độ F. Tôi lóng cóng, dọ dẫm vào nhà vệ sinh trong giá lạnh tinh sương.

Trời nhá nhem. Chiếc xe rời khỏi parking tiến ra xa lộ, khoảng hơn nửa dặm rẽ vào con đường đất đỏ đến Thung Lũng Gấu (Bear Vallley).

Vội vă bữa điểm tâm, uể oải mấy cuốn nem nướng “đông lạnh” lừng khừng trôi xuống thực quản.

Rải rác hàng xe đậu dọc, vài người đứng lóng ngóng về hướng núi. Khu ẩn trú Bear Valley nằm ở sườn núi phía Đông Bắc, được thiết lập vào năm 1978 để bảo vệ chỗ ngủ qua đêm cho đại bàng Bald Eagle vào mùa đông. Trong những năm gần đây đă có đến 300 chim đại bàng trú ẩn qua đêm ở vùng này.

Cơ quan quản lư thiên nhiên rất quan tâm về sự sinh tồn loài chim đại bàng Bald Eagle; v́ số đại bàng ngày càng hiếm đi ở vài tiểu bang nước Mỹ và có nguy cơ đe dọa tuyệt chủng. Những khu rừng vùng này đă lâu năm không bị cháy, họ lo ngại sẽ có nguy cơ cháy rừng và dẫn đến thiệt hại cho chỗ ngủ của đại bàng. Sự giải quyết tạm thời là đốn bớt cây rừng khô, cũ và đốt rừng dưới sự tính toán và kiểm soát. Khu vực này không mở cửa để đón khách, chỉ có thể quan sát từ bên ngoài.

Mặt trời nấp né sau những rặng núi. Thoáng xa, lờ mờ những sải cánh đại bàng nhấp nhem trong khoảng sáng, tối của bóng núi. Dần rải rác túa bay từ hướng núi phía Tây Hamaker Mountain.

Hai chúng tôi háo hức lần đến những địa điểm của bầy đại bàng sau khi rời tổ đến kiếm mồi.

Xe tiến sâu vào khu vực thung lũng Klamath Basin; ḷng ṿng hơn 10 dặm trên con đường đất. Bất ngờ thắng gấp!

Hửng trong màu nắng vàng óng. Chiếc đầu trắng với mỏ vàng quặp nổi bật trên sắc lông nâu đen. Bên rănh mương lơ thơ những vạt bông cỏ dại. Điềm tĩnh dáng đứng của một con đại bàng Bald Eagle. Vẻ oai phong của con đại bàng giữa thiên nhiên hoang dă đẹp đến nao ḷng!

Lấp ló những ống kính háo hức hướng từ cửa sổ xe.

Gió bần bật. Se sắt. Mấy cái quai hàm khua lập cập!

Con đại bàng thoắt chợt xoay 180 độ, hướng về những ống kính rồi bất ngờ vụt cánh trước vẻ ủ dột chảy dài thất vọng trên hai vẻ mặt phờ phạc.

Chiếc xe rề rà. Lạo xạo tiếng đá sỏi trên con đường đất ngoằn ngoèo. Mấy cặp mắt láo liên quan sát cảnh vật xung quanh.
Nháo nhác từng đàn vịt, túa bay vừa khi tiếng động cơ xe tiến gần mé con rạch. Loài ngỗng vịt vùng Klamath Basin bị săn bắn nên rất nhạy cảm và nhát sợ người.

Bất chợt. Xe tăng tốc độ trên con đường đất. Hào hứng trong một pha “rượt đuổi” theo hai con đại bàng đang sải đáp ở những rặng cây thoáng xa.

Giảm tốc độ. Hai cái cổ ngóng lên ngọn cây cao. Trố mắt thú vị.

Rải rác từng bầy đại bàng đậu trên những hàng cây trụi lá dọc theo con rạch.

Hai tay săn ảnh rời xe, háo hức, kiên nhẫn quan sát.

Sớm đông. Nắng vàng óng. Mấy con đại bàng cong cổ rỉa lông trên nhánh cây trơ trụi.

Lù đù dáng đứng của vài con đại bàng với mảng lông đầu nâu đen (juvenile); sau 5 năm đến giai đoạn trưởng thành, lông đầu sẽ đổi trắng như bộ lông tiêu biểu của những con Bald Eagle.

Thoáng chốc,tiếng phành phạch sải cánh của những con đại bàng chuyền từ cành sang cành. Những bước chân sục sạo trên đám cỏ lau đẫm sương tuyết; đôi vớ dưới chân tôi sủng ướt, dần cảm giác sự tê buốt đôi bàn chân; mấy ngón tay cóng lạnh dưới làn gió đông se sắt.

Hai cái cổ mỏi nhừ sau vài giờ lóng ngóng lên mấy ngọn cây cao. Dọc lui nhẩm đếm có khoảng hơn 30 con Bald Eagle. Vào giữa tháng Hai mỗi năm, địa điểm này tấp nập hàng ngàn du khách đến tham dự “Đại Hội Đại Bàng”(Bald Eagle Conference) ở Klamath Falls, Oregon. Thời điểm này là lúc tập trung số đại bàng nhiều nhất trong năm, có khi lên đến cả ngàn con.

Không một pha “action” xảy ra suốt vài giờ đồng hồ. Bầy đại bàng lừng khừng. Dường như chưa nhắm được mục tiêu; dù ở thế thụ động để tiết kiệm năng lượng cần thiết cho sự săn mồi nhưng những cặp mắt láo liên đảo quanh, xoay đầu liên tục.

Bald Eagle sống quanh năm ở vùng thung lũng Klamath và thường lựa chọn những rừng gỗ quanh thung lũng để xây tổ vào xuân và chỗ ngủ mùa đông. Thức ăn chủ yếu là cá vào mùa Xuân và Thu. Những tháng mùa đông c̣n lại đại bàng săn t́m vịt ngỗng hoặc những loài chim lội nước bị chết bởi nhửng nguyên nhân tự nhiên như bị thương, bị săn bắn hoặc tai nạn, bệnh tật, và dịch tả; đây là nguồn cung cấp thức ăn dễ dàng của đại bàng; thường Bald Eagle kiếm những con vịt ngỗng bị thương hoặc yếu để săn.

Trên thế giới có đến 64 loài đại bàng. Bald Eagle “powerful” dũng mănh nhất trên trái đất có tên là Harpy Eagle đă bị diệt chủng gần hết; sống ở khu rừng xứ Guyana, Nam Mỹ.

Đại bàng Harpy Eagle to lớn thường săn bắt khỉ, vượn và một số loài két ở khu rừng này. Những người thổ dân Indians có nghề săn bắt những loài két ở vùng này và bán với giá chỉ $2/con vào thời điểm ấy; để bảo vệ “nguồn thu nhập”, họ đă săn giết đại bàng Harpy Eagle để lấy thịt và lông.

Những tài liệu thu thập về giống đại bàng hiếm quư Harpy Eagle do hai nhà làm phim thiên nhiên, nhiếp ảnh gia người Mỹ Neil Rettig và Kim Hayes thực hiện đă được nhiều giải thưởng Emmy về phim tư liệu thiên nhiên. Họ đă trải qua cuộc hành tŕnh đầy khổ nhọc, lặn lội vào rừng sâu hiểm nguy và sống nhiều ngày trên căn cḥi cây cách mặt đất hơn 100 feet và mặc những trang phục dày để tránh bị Bald Eagle tấn công trong khi thực hiện những thước phim tư liệu và ghi nhận những h́nh ảnh về loài đại bàng hiếm quư Harpy Eagle.

Mặt trời lên cao. Vành vạnh đỏ. Răng rắc những âm thanh rạn nứt, vỡ bung của những tảng băng đá trên mặt hồ hiu quạnh.

Thoáng chốc,tiếng phành phạch sải cánh của những con đại bàng chuyền từ cành sang cành. Cóng lạnh. Tôi tạm giải lao bất thường. Máy sưởi xe mở hết tốc lực. Nhiếp ảnh gia Andy Nguyễn vẫn “kiên cường” với ống kính bazooka dềnh dàng giữa cái lạnh se sắt.

Dần xuất hiện vài tay săn ảnh chuyên nghiệp, trang phục lùm xùm như dân bắc cực “Eskimo”. Một người nhiếp ảnh gia địa phương sôi nổi kể với chúng tôi về loạt h́nh ảnh “action” ngoạn mục ông đă ghi nhận được một ngày trước; diễn ra giữa 2 con đại bàng và 2 con ó giành mồi, cùng rượt đuổi vần vũ trên nền trời. Và rồi gật gù, hỉ hả rằng với cú shot “tuyệt vời” ấy dù rằng có… “đai” cũng rất măn nguyện!

Dù với những trang bị dụng cụ nhiếp ảnh chuyên nghiệp; ống kính tele “ṇng đại bác” tổ chảng; ống nḥm… chim thú trông dữ dội cùng phục sức rằn ri hệt “biệt kích quân”; nhưng những tay săn ảnh Wildlife chuyên nghiệp vẫn luôn giới hạn về khoảng cách bởi động vật hoang dă rất nhạy cảm với sự có mặt của con người.

Chiều xuống dần. Hai tay săn ảnh hối hả t́m đường đến địa điểm khác. Từ ranh giới Oregon/California rẽ vào Indian Tom Lake Rd ở ngă ba, khoảng 1.3 dặm, quẹo trái vào đường Sheepy Creek Rd ngoằn ngoèo 6.4 dặm, quẹo trái ở góc đường Dorris Brownell Rd; men theo đường ṿng khoảng 2.7 dặm và hàng loạt cua quẹo đến chóng mặt trên con đường đất quanh co rất dễ lạc hướng. Hơn nửa tiếng đồng hồ sau chúng tôi đă t́m đến chỗ ngủ của đại bàng. Bald Eagles sau một ngày kiếm ăn trở về nơi ngủ lúc mặt trời lặn.

Mặc dù đại bàng cần nơi cung cấp nguồn thức ăn nhưng một chỗ trú ẩn qua đêm cũng đóng vai tṛ rất quan trọng. Có 5 địa điểm ngủ của Bald Eagle ở quanh vùng thung lũng này dựa trên những yếu tố chung. Những chỗ nghỉ này đều gần nguồn thức ăn (các ao hồ); không bị con người quấy rầy; có những cành cây lớn và cứng đủ để chịu đựng sức nặng của nhiều con đại bàng; có ít cành để đáp và bay đi dễ dàng; nằm ở phía Đông Bắc của sườn núi. Khi được tránh gió đại bàng đỡ bị lạnh nên cần ít thức ăn hơn để duy tŕ nhiệt độ cơ thể.

Những đợt gió đông se sắt thổi dạt những tán cây rừng. Bầy đại bàng lui cui t́m chỗ ngủ, rũ cánh trong giá lạnh. Tôi ngóng mắt lên những ngọn cây cao, chợt thương cảm với bản năng sinh tồn của loài động vật.

Sẽ c̣n bao nhiêu loài vật tồn tại trên trái đất này khi giá trị thiên nhiên dần mất đi. Và con người, với những vật vă trong cuộc sống sẽ chẳng c̣n tâm hồn để thưởng thức thiên nhiên.

Chiều nhợt nhạt. Con đường đất nhồi dập hai cơ thể mỏi nhừ suốt đoạn đường trở ra. Một ngày dài đong đầy cảm xúc với những phút giây thú vị của cuộc sống.

Bóng tối dần loang giữa đồng hoang hiu quạnh. Lẻ loi quệt sáng của ánh đèn xe trên con đường đất gập ghềnh.




ĐMH
( nguồn Trẻ online )

 

Thác Móng Ngựa (Horseshoe Fall)

Trời hửng sáng, xe tiến về hướng Buffalo, New York trước khi băng qua cầu Peace Bridge biên giới Mỹ/Canada. Xứ sở sầu đông có cái nickname “Đại Bạch Bắc” (The Great White North) welcome chúng tôi với vẻ ảm đạm của một ngày Đông xám.

Văn pḥng Customs and Immigration đón hai du khách đến từ Mỹ Quốc bằng loạt thủ tục chất vấn rất mực chi li. Sau hơn nửa giờ đồng hồ tra vấn, kiểm soát tận tâm t́nh trạng sức khỏe người và xe; hai cái passport được trao trả tận tay cho hai “khổ chủ” kèm theo nụ cười và lời chào mừng rất quy tắc của nhân viên hải quan -Welcome to Canada!

Biên giới Mỹ/Canada ở cổng Peace Bridge

Trên xa lộ, chúng tôi chú ư đến biển báo tốc độ 100km/h. Canada dùng đơn vị thập phân khác hệ imperial như ở Mỹ, tài xế Andy phải bấm hoán đổi ra đơn vị km trong cái đồng hồ tốc độ digital của xe cho phù hợp; tôi dán mắt vào cửa xe, cảm giác hiu quạnh khi trực diện với cái giá lạnh vùng Đông Bắc.

Từ cầu Peace Bridge chỉ cách vài chục cây số đường để đến Niagara Falls- một thành phố du lịch nằm ở phía Nam Canada; hai ngọn thác Horseshoe và American Falls hợp ḍng tạo thành một kỳ quan thiên nhiên danh tiếng: Niagara Falls.

Sau khi ghé thăm Ontario Welcome Center, được biết vài dữ kiện lư thú về Niagara Falls:

- Thác Horseshoe cao khoảng 60 thước và rộng 633 thước.

- Xếp hạng ba trên thế giới nhờ sự kết hợp của chiều cao, chiều rộng, khối lượng nước khổng lồ với tiềm năng hơn 168,000 m³ nước rơi xuống mỗi phút vào thời điểm nhiều nhất, và trung b́nh gần 110,000 m³ mỗi phút.

- Là thác nước mạnh nhất ở Bắc Mỹ, thể tích nước rất lớn của thác đă tạo thành sức mạnh cho nhiều nhà máy thủy điện.

- 28 triệu lượt người viếng thăm/năm.

- Được xem là thủ đô trăng mật của thế giới kể từ đầu thế kỷ thứ 20 đến nay. Hơn năm mươi ngàn cặp tân hôn chọn Niagara Falls làm nơi du hưởng trăng mật hàng năm nhờ vẻ lăng mạn cùng những tiện nghi giải trí hấp dẫn.

- Vài điểm thu hút ở Niagara Falls: Maid of the Mist, Journey Behind the Falls, xem ngoạn cảnh bằng trực thăng với Niagara Air Tours, 8 sân cù tiêu chuẩn quốc tế, phố cổ mua sắm và kịch nghệ Niagara-on-the-Lake, chưa kể nhiều khách sạn 5 sao và các ṣng casino cao cấp.

Thác Niagara c̣n là nơi cho những kẻ liều mạng trổ tài thực hiện những tṛ giỡn mặt với tử thần, và được “gán” biệt danh là “kinh đô tự tử” của Hoa Kỳ chỉ sau cây cầu Golden Gate ở San Francisco.

Uớc tính có khoảng từ 20 đến 25 vụ tự tử tại Niagara Falls mỗi năm. Năm 1996, nhà sử học Paul Gromosiak biên soạn một danh sách của 2,780 vụ tự tử được biết đến từ năm 1856 đến năm 1995. Năm 1991, Tạp chí Y tế Công cộng Hoa Kỳ đưa một báo cáo đầy đủ 60 người thiệt mạng tại thác từ năm 1978 đến năm 1988. Trong số đó, 59% là nam giới và 41% là phụ nữ. Độ tuổi trung b́nh của phụ nữ là 38, và đối với nam giới là 39. Theo tờ báo địa phương The Niagara Falls Reporter, ngày lễ Memorial Day hàng năm theo truyền thống “đánh dấu sự khởi đầu của mùa tự tử”!

Một Viện Bảo Tàng phía bên kia Cầu Mống - Rainbow Bridge lưu trữ các thành tích của những người “liều mạng” vượt thác Niagara. Nơi đây trưng bày một cách biên niên sử đầy đủ h́nh ảnh, báo chí tường thuật, vật chứng của một số thùng phuy và các dụng cụ khác mà những tay liều mạng dùng để thực hiện những cú nhào xuống thác ngoạn mục có khi chết người.

Những “yên hùng” ấy, họ là ai?! Họ chỉ là những người muốn nổi tiếng hoặc chỉ để thỏa măn cảm giác vượt qua thách thức và có khi chỉ muốn... tự vẫn!

Dẫu ngay khi tần suất biên độ phần trăm của nguy cơ rối loạn sắc khí trong cuộc đời bạn đang ở mức báo động (là thất t́nh, là chán đời, là làm biếng sống... đó bạn) chớ nên lầm tưởng đây là một “địa chỉ” lư tưởng để quyên sinh!

Tác giả trước vực thác Móng Ngựa

Tôi đang đứng bên bờ thác Horseshoe hùng vĩ, mê lực của thác nước chợt đánh thức mọi miền cảm thức; tôi dường như được tắm ḿnh trong ḍng xiết chảy-dồn dập những âm thanh thác đổ ầm ầm- những âm lực đầy huyền bí tựa tiếng gầm thét vang vọng. Một ḍng chảy khổng lồ bằng bạc tỏa một thứ ánh sáng huyền hoặc giữa muôn vàn bọt nước, cuồng nộ đổ xuống một vực hồ cuốn xoáy. Niagara, tên gọi bắt nguồn từ “Onguiaahra” trong tiếng thổ dân Iroquois có nghĩa là “tiếng gầm của nước”.

Khi tâm tư lắng vào mênh mông của ḍng thác chảy, cảm xúc tôi dịch chuyển từ trạng thái gấp gáp nôn nao sang chậm chạp tĩnh lặng, tôi chợt nhiên nghe hồn ḿnh gợi lên một ước vọng về một cơi hoang sơ và an b́nh nằm sâu trong tâm thức. Và dường như ch́m sâu trong những tiếng gầm thét ấy là một sự yên tĩnh lạ thường. Vô thanh và vô ngôn.

Rời Niagara Falls, hai tay săn ảnh chuyển tiếp đoạn trường săn ảnh loài cú tuyết Bắc cực. Chiếc xe ḥa vào ḍng chảy xô bồ trên xa lộ QEW-một xa lộ được mang tên nữ hoàng Elizabeth của Anh Quốc đă được thành lập trong thời kỳ Canada vẫn c̣n thuộc địa của xứ Ăng Lê.

Xe chạy ngang một trạm xăng nhỏ, tâm trí tôi luôn ở trạng thái hiếu kỳ trước những sự việc khác lạ dù chỉ là cái giá biểu xăng được biểu thị ở đơn vị xu/lít. Andy nhẩm tính rằng 117 ¢/lít vẫn mắc hơn so với giá xăng ở Mỹ.

Đất nước Canada có diện tích rộng lớn hơn Hoa Kỳ nhưng dân số chỉ bằng một phần mười dân số của Mỹ. Đoạn đường từ Niagara Falls đến Toronto hơn 120 cây số và chỉ lác đác vài làng nhỏ dọc xa lộ.

Thành phố Toronto với khoảng hai triệu năm trăm ngàn dân, có một trong những cộng đồng người Việt lớn nhất Bắc Mỹ Châu với hơn 120,000 người sống trong vùng Greater Toronto Area (GTA), không thua kém cộng đồng Việt ở Cali, Houston, Virginia. GTA tập trung 4 khu phố Tàu nằm ở 4 góc của đại đô thị Toronto: phố Tàu Toronto nằm trong khu vực Downtown; phố Tàu North York ở phía Bắc; phố Tàu Mississauga về phía Tây; và phố Tàu East York bên hướng Đông. Gọi là phố “Tàu” nhưng xen kẽ nhiều cơ sở thương mại được làm chủ bởi người Việt gốc Hoa hoặc người Việt Nam. Sinh hoạt của người Việt và Hoa tại đây ngoài những điều dị biệt về ngôn ngữ và phong tục cũng có những điểm tương đồng nói chung của những người di dân đến từ Châu Á.

Chiều, trực chỉ vào Phố Tàu, bốn mươi phút ḷng ṿng căng thẳng t́m băi đậu trong khu chợ chật hẹp, hỗn tạp, cuối cùng cũng rời được cái xe để hối hả cuốc bộ viếng khu Chinatown.

Phố Tàu Spadina

Khu phố Tàu - chợ Việt cũ kỹ với những building trăm tuổi, ḷe loẹt vô số bảng hiệu đầy màu mè với chữ Hoa, chữ Anh, chữ Việt; phố Tàu xưa chỉ quanh quẩn với hai nghề bán ăn và giặt mướn; phố Tàu thời nay sầm uất chen chúc những cơ sở thương mại Đông phương.

Sạp trái cây ở khu Phố Tàu

Lịch sử phố Tàu Toronto là lịch sử của vấn đề hội nhập một chủng tộc da vàng đến định cư trên đất nước Canada lạnh lẽo và trù phú. Theo tài liệu ghi nhận của thành phố vào năm 1877 chỉ có hai Hoa kiều hiện diện tại đây:
đó là ông Sam Ching ở số 8 đường Adelaide East và ông Wo Kee ở số 385 của đường Yonge. Hai xếnh xáng này là chủ nhân của 2 tiệm giặt quần áo bằng tay.

Dừng chân ở một sạp trái cây, tôi hờ hững liếc qua thùng chôm chôm queo quắt và chẳng mấy mặn mà với mấy trái măng cầu, măng cụt èo ọt; chợt tiếc rẻ đây chẳng phải là dịp Hè để thỏa măn cơn ghiền trái cây nhiệt đới.

Bên trong một tiệm food-to-go của người Việt ở khu Phố Tàu

Rời khỏi tiệm Chè và Bánh Ḿ Cali ở số 318 Spadina Avenue, hai du khách lỉnh kỉnh xách theo vài bịch food-to-go, bao tử luôn mường tượng đến những món ăn Việt sau nhiều ngày ngao ngán với fastfood.

H́nh ảnh cuối ngày bất chợt gợi trong tôi nhiều cảm xúc - một cụ già người Việt co ro trong chiếc áo dạ Đông đứng bán những món quà bánh tự làm bên lề đường. Một thoáng quê hương giữa ḍng đời hối hả...

Xe rẽ ra xa lộ 401 tiến về hướng Quebec, tiếp nối cuộc hành tŕnh xuyên đêm đến miền hoang lạnh - một cuộc hành tŕnh săn ảnh cú tuyết kỳ thú đầy hứa hẹn.

ĐMH