Máy Ảnh Zeiss Ikoflex (
05/08/08)
ZEISS "IKOFLEX II" (kiểu 851/16), sản-xuất năm 1936-1939.
Máy Ikoflex II không c̣n khiêm-nhường trước hào-quang chói lọi của Rolleiflex nữa, mà đ̣i đứng ngang hàng (hoặc hơn ?) cả Rollei nữa.
H́nh dáng máy hơi giống như Rolleiflex, ốm và cao hơn, trông nhẹ nhàng hơn, không c̣n giống như cái "cối xay cà-phê" nữa.
Nút lên phim nay lớn hơn cho dễ vận-dụng, nhưng lấy nét vẫn dùng cái cần đặt ở phía trái thân máy, tiện dụng v́ nhanh và chính-xác; nhưng từ đợt máy áp chót trở đi, cần lấy nét được thay bằng núm vặn. Máy vẫn không có cơ-phận ngừa chụp chồng, nhưng giúp vặn phim cho đúng khoảng cách sau mỗi lần chụp. Lưng máy h́nh chữ L, bắt vào thân máy bằng bản lề, khoá lại bằng chốt. Nóc máy mở đứng lên như Rolleiflex, có lỗ nhắm xuyên qua nóc máy để chụp hoạt-cảnh, có kính phóng đại gắn phía trong nóc máy để lấy nét cho chính xác. Máy bọc bằng da thật, các bộ-phận kim-loại mạ kền sáng trắng. Tên máy Ikoflex đúc nổi đặt phía trước; nhăn hiệu Zeiss Ikon đặt trên nóc máy và phía lưng máy; tên Zeiss Ikon cũng được khắc vào mặt trước ổ màng trập.
Kích thước máy là 143 mm x 96 mm x 76 mm, nặng 0.90 kg. Ống kính trang-bị cho Ikoflex II gồm có hai loại : mấy tháng đầu, dùng ống kính Zeiss Triotar 75 mm f/3.8, màng trập Compur 00, tốc-độ T, B và từ 1 tới 1/300; sau đó thay bằng ống kính sáng hơn Tessar 75 mm f/3.5, màng trập Compur Rapid 00, tốc-độ T, B, từ 1 tới 1/500. Ống kính quan-sát là Zeiss Teronar, từ đây về sau trở thành ống kính quan-sát tiêu-chuẩn của máy Ikoflex.
Kính lọc của Zeiss Ikoflex gồm có hai kiểu (ống kính đă được chế-tạo sẵn như vậy, ta muốn dùng kiểu nào tùy ư, có thể dùng cả hai) : một kiểu gắn vào ống kính bằng cách đẩy vào (đường kính của kính lọc và vành ngoài của ống vừa khít nên kính lọc dính với ống kính, đường kính kính lọc là 28.5 mm); kiểu hai vặn vào phía trong riềm ống kính (đường kính kính lọc là 15.5 mm). Kính lọc do Carl Zeiss và Zeiss Ikon sản-xuất, ngoại trừ Zeiss Ikon không sản-xuất các loại kính lọc màu cam (G-4) và ba kính lọc đỏ (R-15, R-20, R-30).
ZEISS "IKOFLEX III (kiểu 852/16), sản-xuất năm 1938-1939.
Tương-tự như máy Ikoflex II, ngoại trừ những khác-biệt sau đây : núm lấy nét vặn, thay thế cần lấy nét đẩy, đồng-thời có thang chỉ độ nét sâu. Núm lên phim "tự-động", nghĩa là có cơ-phận ngừa chụp chồng, ngừa lên phim khi chưa chụp và tự chỉnh khoảng cách từng tấm phim mỗi khi chụp.
Việc chỉnh khẩu-độ và tốc-độ, thay v́ vặn cái niềng ở riềm ống kính như trước, nay thay bằng hai cái lẫy nhỏ : từ trên nh́n xuống, lẫy bên trái để chỉnh khẩu-độ, lẫy bên trái để chỉnh tốc-độ. Hai cửa sổ riêng biệt để đọc khẩu-độ, tốc-độ được bọc dưới lớp kính trong (theo kiểu Rolleiflex). Kích thước máy giống như Ikoflex II kể trên, nhưng máy nặng hơn, 1.08 kg.
Trang-bị ống kính Zeiss Triotar 75 mm f/3.5, màng trập Compur Rapid, tốc-độ B, T và từ 1 tới 1/400 giây. Kính lọc cho Ikoflex III cũng cùng loại như kính lọc của máy Ikoflex II.
Loại Ikoflex này không tồn-tại lâu, v́ khi bán hết số máy đă sản-xuất, Zeiss cải-biến nhiều để chế-tạo máy Ikoflex III, kiểu 853/16.
ZEISS "IKOFLEX III" (kiểu 853/16), sản-xuất năm 1939-1940.
Đây gần như một kiểu máy mới, v́ h́nh dáng trông nhẹ nhàng, thanh-thoát, sáng láng và văn-minh hơn nhiều.
Thân máy vẫn bọc da đen, nhưng có nhiều bộ-phận kim-loại được mạ kền như xa-tanh, trông sáng hẳn ra. Nóc máy, nơi che mặt kính nhắm và làm buồng tối để lấy nét... được đổi mới hoàn toàn, có tấm kính phóng đại khá lớn dấu phía trong, khi bật lên, nh́n thấu hết cả bốn góc mặt kính nhắm. Cửa sổ nhắm trực-tiếp trang-bị một miếng kính có đóng khung kiểu Albada tráng bạc. Núm lên phim tương-giao với cơ-phận kích màng trập.
Ống kính trang-bị cho kiểu Ikoflex III này là ống kính sáng nhất thời bấy giờ (v́ 11 năm sau, năm 1950, Rollei mới trang-bị ống kính f/2.8 vào máy Rolleiflex) : Zeiss Tessar 80 mm f/2.8, màng trập Compur Rapid, tốc-độ B, ST và từ 1 tới 1/400 giây. Ống kính quan-sát là Teronar 80 mm f/2.8.
Kích thước của máy đo được 156 mm x 95 mm x 76 mm, nặng 1.13 kg. Đây thực ra chỉ là một kiểu máy III cũ tân-trang, dùng cùng cỡ kính lọc với hai kiểu Ikoflex trên.
Ikoflex III không tồn-tại lâu v́ máy có vấn-đề : khi lên phim, nếu quá tay, cơ-phận phía trong đụng chạm sao đó, máy sẽ tự bấm luôn và ta mất một tấm phim. Nhưng giá bán chiếc máy thời bấy giờ khá cao : 219.00 $US, giá tháng 10 năm 1941.
ZEISS "IKOFLEX I, KIỂU MỚI", sản-xuất năm 1939-?.
Vào khoảng cuối năm 1939 kiểu máy Ikoflex I "cũ" (kiểu "cối xay cà-phê") bán gần hết, Zeiss quyết-định thừa thắng xông lên... kiểu Ikoflex II (hạng trung) có rồi, Ikoflex III là kiểu hạng nhất... do đó Zeiss bèn chế-tạo một kiểu máy "tiết-kiệm" bằng cách lấy cái thân máy của Ikoflex II, thay thế ông kính, dùng màng trập đơn-giản hơn là Compur và lớp vỏ che ống kính, nút bấm máy nay đặt vào thân máy (thay v́ ở riềm ống kính), ống "nhắm chừng" ở nóc máy bị bỏ luôn... do đó tạo ra máy "Ikoflex I, Kiểu Mới", loại máy cũng vẫn giữ lại là "850/16".
Ống kính trang-bị cho Ikoflex I Kiểu Mới là Novar, màng trập Compur 00; có thể Zeiss c̣n dùng một loại ống kính nữa, cho đến nay, vẫn chưa có ai t́m ra là ống kính nào.
***
(
Tiếp theo)
