NGƯỜI MỸ TRẦM LẶNG TRÊN ĐỒI BUÔNGVN-USPA (
07/21/09)
Robert
Poduna Vac hay ngồi bệt trước hiên nhà nh́n ra khu đồi trước mặt, nơi
đó có vạt rừng keo và cau do chính ông tạo dựng nên. Dáng ngồi và
khuôn mặt b́nh thản của Robert gợi cho người ta cảm giác ông đă thuộc
về nơi này từ lâu lắm…
Lúc tôi
đến, ông mặc một chiếc áo lam của người Phật tử, tay cầm tràng hạt, mắt
chăm chú nh́n lên tượng Quan âm toả hào quang điện chấp choá trên
tường. Ông đang đắm ch́m trong một cảnh giới không thể quấy rầy.
V́ tôi yêu em
Nhà ông ở trên đỉnh đồi Buông, thuộc một xă miền núi hẻo lánh
của tỉnh Quảng Nam – xă Tam Lănh (huyện Phú Ninh). Tại sao một chuyên
gia phần mềm của một công ty lớn ở Washington, lại từ bỏ tất cả để đi
làm nông dân ở chốn rừng núi này, thật khó giải thích. Mỗi người nói
mỗi kiểu, riêng Nguyễn Bích Giang, cô gái đầu của người phụ nữ sắp là
vợ Robert, giải thích hơi lạ: “Kiếp trước ổng nợ mẹ em nên kiếp này ổng
phải trả”...
Giang nói:
“Ổng từ bỏ quê hương, tiện nghi, tiền bạc, thậm chí bỏ cả đạo gốc
(Robert đă cải đạo Thiên Chúa sang đạo Phật) để theo mẹ em, một phụ nữ
đă có đời chồng, ba đứa con, nghèo xơ xác làm nghề rửa bát thuê. Ổng
sống chung với mẹ ba năm rồi nhưng tối ai ngủ giường nấy, ổng ngủ một
ḿnh c̣n mẹ ngủ với em. Ông hy sinh tất cả v́ mẹ mà không đ̣i hỏi điều
ǵ cả”.
Bà Lữ Hà
Thy Nhơn (1969), vợ sắp cưới của Robert, cũng thú thật như vậy :
“Robert bị tai nạn giao thông dẫn đến đau cột sống, không thể ân ái vợ
chồng được…”. Bà Nhơn cũng tiết lộ, Robert coi điều đó là một thiệt
tḥi cho bà, thỉnh thoảng ông đưa bà cả chục ngàn USD và khuyên bà nên
đi chơi đâu đó. Nhưng bà chối từ. Bà không muốn phụ ông, một người bà
coi như đấng cứu nạn của đời ḿnh.
Robert đă
biến cô lọ lem Thy Nhơn nghèo xác xơ thành một “công chúa” ở đất Tam
Lănh này. Ngày trước bà Nhơn chỉ có một túp lều dưới chân đồi, trong đó
ngoài cái giường tre không c̣n ǵ nữa cả. Robert đă sắm cho gia đ́nh
bà từ… cuộn giấy vệ sinh sắm lên. Ông bỏ tiền đổ đất nền lên cao và
dựng lên đó một ngôi nhà khang trang thuộc loại nhất nh́ của Tam Lănh
bây giờ. Ông chuộc lại toàn bộ đất đai (3 hectares) mà ngày trước v́
túng thiếu mẹ bà đă bán, rồi dựng lên đó một trang trại với rừng keo,
cau xanh ngát, với hàng trăm con gà, vịt, bồ câu… Ba đứa con bà được
ông sắm sửa từ cái áo, cái quần, Bà đi hỏi vợ cho cậu con trai giữa và
chuẩn bị làm đám cưới cho cô con gái đầu của vợ, Nguyễn Bích Giang.
Ông làm tất cả những điều đó, với số tiền chi ra bằng gia tài một người
giàu có ở Quảng Nam để được ǵ ? “Nhiều khi tôi cũng thắc mắc như vậy,
nhưng ông chỉ nói đơn giản, v́ tôi yêu em”, bà Nhơn kể.
Âm thanh của sự trầm lặng
Robert về
quả đồi này được bốn năm. Cả xă hầu như không ai nói được tiếng Anh
(trừ vợ ông), ông không biết tiếng Việt. V́ vậy Robert có lẽ là người
ít nói nhất của Tam Lănh. Mỗi khi khách đến nhà, vợ ông huyên thuyên,
c̣n ông theo thói quen ra ngồi bệt trước hiên nhà, hút thuốc và nh́n ra
rừng. Bà Nhơn nói, Robert k hông thích ồn ào, mỗi khi đi đâu, ông đều
khuyên nên chọn chỗ yên tĩnh.
Robert
ít nói nhưng không hề lănh đạm với mọi người. Do nhà có chăn nuôi nên
hay thuê phụ nữ chung quanh đến thái chuối cây để làm thức ăn cho
chúng. Những ngày đầu thấy bà con ngồi bệt xuống đất làm việc, ông
lẳng lặng lấy xe máy chạy 30 km đường núi xuống Tam Kỳ (tỉnh lỵ của
Quảng Nam) mua một lô ghế nhựa nhỏ đem về cho bà con ngồi. Những nông
dân đến làm thuê cho ông, ông không nói chuyện với ai nhưng không hề
quên ai. Có lần một người đang làm bị ốm phải nghỉ. Thấy anh ta không
đến, ông hỏi vợ và khi rõ nguyên nhân rồi, ông vào lấy mấy trăm ngàn
đồng đưa vợ bảo đem đến cho anh ta uống thuốc. Qua trường mẫu giáo
thôn thấy bàn ghế các em xập xệ, ông làm thinh về lấy mấy triệu đồng
qua cho trường để sửa chữa. Một lần nghe bà con định tu sửa lại cái
miếu thôn, ông đưa tiền cho bà con mua vật liệu và đích thân đi mua sơn
về bỏ hai ngày lụi cụi sơn lại miếu. Các cụ bô lăo trong thôn sững sờ.
Chốn về của kẻ độc hành
“Chúng ta về quê em sinh sống đi”, ông đề nghị bà Nhơn khi hai người đang ở Sài G̣n.
“Thế c̣n công việc của anh, về đó chúng ta lấy ǵ mà sống?”
“Tôi xin nghỉ việc công ty. Em đừng lo, tôi có điều kiện để em sống một đời không lo lắng”.
“Nhưng anh thích điều ǵ ở đó ?”
“Tôi thích sự tĩnh lặng của nó”.
Ông về hôm
trước, hôm sau bà con đă thấy ông ra đồng. Nhà bà Nhơn có mấy sào lúa,
từ cày cấy, đổ nước, gặt hái… ông tham gia hết. Với tiền bạc của ḿnh
ông dễ dàng trở thành một đại điền chủ của Quảng Nam. Nhưng không, ông
chắt chiu từng hạt lúa trên đám ruộng của ḿnh. Những trưa nắng như đổ
lửa, bà con thấy ông đầu trần, vận mỗi cái quần đùi, lết bàn chân trần
đi tới đi lui trên sân để đảo lúa cho khô. Ông phơi phóng, ǵn giữ
từng hạt lúa không phải cho ḿnh v́ ông chưa… ăn cơm được. Ngày ngày,
khi gà trong thôn vừa gáy, ông đă dậy, vác cuốc ra đồi chăm lo rừng
keo, rừng cau, dựng cây này lên, bón gốc cho cây kia. Đang làm, sực
nhớ điều ǵ, ông tất tả chạy về. Ông lấy cái ô lúa mà vợ đong sẵn hú
gà, vịt, bồ câu đến để cho ăn. Có lần chuyên gia phần mềm Robert cho
gà, vịt ăn đến suưt chết v́ quá nhiều, con nào con nấy diều phồng lên
cứng ngắc, đi không nổi. Từ đó, bà Nhơn phải đong khẩu phần gà, vịt
cho Robert…
Trang trại
cho thu nhập bao nhiêu, Robert không cần biết. Điều Robert cần là được
làm công việc của một nông dân. Robert ước ao được chết như một… nông
dân, nghĩa là có cái mộ. Bà Nhơn biết điều này qua một lần Robert tâm
sự : “Ở bên Mỹ khi chết thiêu xác mang tro rải biển, thấy lạt lẽo cuộc
đời quá. Tôi muốn được như người dân quê em, có một ngôi mộ, nhỏ cũng
được, nhưng là cái c̣n lại của ḿnh sau cuộc đời này”.
Một lần
Robert về Mỹ, bà Nhơn im lặng kêu người xây một ngôi mộ cho ông bên
cạnh cái trang trại với rừng cây, gà vịt mà ông tạo dựng nên. Khi trở
lại biết chuyện này ông khóc nức nở v́ cảm động : “Em đă toại nguyện
một mong muốn lớn nhất của đời tôi. Cả đời này tôi mang ơn em”. Bên
ngôi mộ ḿnh, ông tâm sự đă từng có một người vợ, từng tha thiết mong
những đứa con. Nhưng vợ ông ba lần mang thai ba lần hỏng v́ cô nghiện
rượu. Ông ly dị vợ và sau đó bị tai nạn giao thông, chuyện có con coi
như khép lại vĩnh viễn. V́ công việc ông sống nhiều nước, nhưng đi đâu
ông cũng cô đơn, cũng thấy thiếu vắng. Chỉ có ở đây, ở đồi Buông này,
mà ông hiểu theo tinh thần đạo Phật là buông xả tất cả, ông mới thấy
ḷng ḿnh yên tĩnh.
Đêm đêm theo lời khuyên của bà Nhơn, Robert đem máy cassette ra một ḿnh mở băng kinh Phật “cho ấm ngôi nhà mai sau”.
Ông rất hay đi chùa. Đến đâu ông cũng cúi đầu lạy Phật thành kính.
Mỗi ngày hai thời, ông mặc áo lam, cầm xâu chuỗi đứng niệm Phật. “A di
đà Phật” là bốn tiếng Việt duy nhất mà ông thuộc và sử dụng hàng ngày.
Robert Poduna
Vac vừa xin được Giấy chứng nhận độc thân từ đại sứ quán Mỹ tại Việt
Nam. Ông cần thủ tục này để làm hôn lễ với bà Nhơn. Một đám cưới có
phần kỳ lạ, đám cưới mẹ lại diễn ra sau đám cưới con (Bích Giang), chú
rể 73 tuổi, cô dâu 41 tuổi, đám cưới th́ có, động pḥng thì không...
Đoàn Nguyễn