Bộ Ảnh Quê Hương của Lại Diễn Ðàm VN-USPA (
07/24/13)
Bộ Ảnh Quê Hương của Lại Diễn Ðàm
Bộ Ảnh Ðẹp của Lại Diễn Ðàm
Tôi muốn
tìm một câu cô đọng cho bài ảnh giới thiệu về một nhiếp ảnh gia tuần này
- về một người anh lớn tôi thành thật cảm mến - vậy mà mãi không tài
nào bắt đầu được. Bộ ảnh anh gửi cho tôi hơn cả tháng nay cứ lôi ra tẩn
mẫn xem rồi cất vào không biết bao nhiêu bận. Mồng 8 Tết, tôi bèn gọi
cho anh, xin anh cho đôi lời chia sẻ tâm sự suốt 40 năm cầm máy. Vẫn
giọng nói vang vang vui vẻ của anh, rằng anh sẽ viết và gửi. Như được
tháo cởi một điều gì đó, tôi hớn hở nhẹ nhõm chờ đợi. Và, toàn bộ nội
dung email anh gửi: “Thích nhiếp ảnh từ nhỏ”. Vỏn vẹn chỉ 5 chữ thế
thôi! Và, tôi bắt đầu từ đó.
Nhiếp ảnh gia Lại Diễn Ðàm
Xin
giới thiệu với các bạn nhiếp ảnh gia Lại Diễn Ðàm. Anh sanh năm 1948 ở
Hải Hậu - Nam Ðịnh. Nhưng sớm rời quê lên Hà Nội từ tấm bé, mang theo ký
ức tuổi thơ về một quê hương giữa hai con sông Hồng và Ninh Cơ hạ nguồn
đưa nước về biển. Xem ảnh của anh, man mác như ngỡ mình đang thơ thẩn,
thả hồn ở đâu đó trong cảnh quê nhà. Ảnh của Lại Diễn Ðàm luôn bắt mình
bâng khuâng, đưa đẩy một tâm trạng về cảnh quê rất đời người và người
đời. Xa mà gần, gần mà xa. Tôi thấy nơi ảnh của anh một tấm lòng trắc
ẩn, hồn nhiên, chân thật và như thủ thỉ với người xem về những gì anh
yêu thương trân trọng nhất. Và, có lẽ bạn cũng cảm được phần nào “cái
đau đáu yêu thương ấy” của anh với bộ ảnh sau đây.
1. Tác phẩm "Gánh con"
Xin mở đầu bằng tác phẩm gánh con.
Tuổi
học trò, NAG Lại Diễn Ðàm miệt mài 5 năm tại trường nhạc khoa đàn dây.
Ai cũng tưởng cung bậc âm thanh đưa anh vào nghiệp nhạc. Nhưng anh lại
tiếp tục 5 năm học Hội hoạ tại trường Mỹ Thuật. Rồi ai cũng tưởng nghiệp
của anh sẽ là những gì anh học. Nhưng, chụp ảnh là tất cả với anh. "Thích chụp ảnh từ nhỏ".
2. Tác phẩm "Nghề sông nước"
3. Tác phẩm "Xe đạp thồ"
4. Tác phẩm "Phút giải lao"
5. Tác phẩm "dáng nhà nông"
6. Tác phẩm "Ðôi nam nữ và Ô Quan Chưởng
7. Tác phẩm "Chia sẻ"
8. Tác phẩm "Hồ sinh thái"
9. Tác phẩm "Cảnh quê"
10. Tác phẩm "Trâu"
11. Tác phẩm "Hồ Gươm"
12. Tác phẩm "Cắt tóc"
Ảnh
của anh Lại Diễn Ðàm luôn hướng về cội nguồn, thấm đẫm bản sắc dân tộc,
tác phẩm giàu tính sáng tạo, phản ánh chân thực cuộc sống bằng những
hình tượng điển hình được khái quát trong một bố cục đơn giản, vững về
tạo hình, những đường nét tinh tế tạo cảm giác thích thú và lay động
tình cảm của đông đảo người yêu ảnh một chiếc giếng thơi hình bán nguyệt
đẹp như trong ca dao, ngôi thủy đình mái đầy rêu phong mọc giữa ao sen
vùng Sơn Nam Hạ. Xem ảnh mà như còn nghe thấy ở đâu đó tiếng hát văn
những đêm hội làng, rặng xoan đào hoa rụng tím đường quê như níu kéo
những bước chân trong chiều vội và những bà, những chị vùng biển quê ông
đội thúng trên đầu thay đôi quang gánh mải miết trên đường xa... đã trở
thành những hình tượng nhiếp ảnh mà anh dày công vẽ bằng ánh sáng, thứ
ánh sáng làm mê đắm người xem.
Mỗi lần liên lạc với anh, mình lại có tin anh đang đi chụp ảnh đây đó,
trải hồn mình vào những khoảnh khắc bất chợt, để rồi thổi bùng lên trong
lòng người xem ngọn lửa của tình yêu quê hương và những kỷ niệm đẹp về
một thời xa vắng. Xem ảnh của anh chụp, ta như nghe thấy tiếng thời gian
lướt nhẹ trong nắng và trong gió, cùng với giọng à ơi của người mẹ trẻ
sau lũy tre làng... Anh như kẻ bộ hành phiêu lãng, cái phiêu lãng của
nghệ sĩ cần cuộc sống nhiều lắm, vì anh đi tìm cái đẹp. Như đã nói cái
đẹp của âm thanh, của hội hoạ không thoả, anh đi tìm cái đẹp trong tâm
tình, trí tuệ, trong thiên nhiên, trong cuộc nhân sinh. Ảnh của anh là
chân dung của cái đẹp của đời người, của người đời, của vạn vật.
13. Tác phẩm "Giếng Làng"
14. Tác phẩm "Thiếu nữ và cánh đồng"
15. Tác phẩm "Têm trầu"
16. Tác phẩm "Ruộng"
17. Tác phẩm "Sóng lúa"
18. Tác phẩm "Cày ruộng và gieo mạ"
19. Tác phẩm "Bà giáo"
20. Tác phẩm "Bến chài"
21. Tác phẩm "Thú vui của trẻ con"
22. Tác phẩm "Nghề tằm truyền thống"
23. Tác phẩm "Bình minh"
24. Tác phẩm "Ðánh cá"
25. Tác phẩm "Góc buổi sáng phố Hàng Vải"
26. Tác phẩm "Ðánh dầm và trâu"
27. Tác phẩm "Kho cá"
28. Tác phẩm "Thiếu nữ bên hồ"
29. Tác phẩm "Ði chợ sớm"
30. Tác phẩm "Kiếm sống"
31. Tác phẩm "Vịnh Hạ Long"
32. Tác phẩm "Ði bộ trước vườn cải"
33. Tác phẩm "Chùa Một Cột"
34. Tác phẩm "Ðặc sản chuối Nam Ðịnh"
35. Tác phẩm "Ðôi bạn"
36. Tác phẩm "Ruộng lúa Sapa"
37. Tác phẩm "Thả chim"
38. Tác phẩm "Du lịch"
39. Tác phẩm "Trên đường làng"
40. Tác phẩm "Tình mẫu tử"
Hơn 40 năm cầm máy ảnh, vẫn chỉ một chia sẻ vắn "thích chụp ảnh từ nhỏ".
Có lẽ đến giờ, khi đã tầm 65 tuổi đời, nhiếp ảnh gia Lại Diễn Ðàm vẫn
tiếp tục đi tìm cái đẹp qua nhiếp ảnh. Những cái đẹp khác nhau, đối lập
nhau, nhưng chung là cái đẹp. Sự ưa thích ở từng người khác nhau, có thể
không hoàn toàn giống nhau. Cảm xúc thẩm mỹ cũng không đồng nhất. Người
thích tìm loại cảm xúc này, kẻ thích loại khác, tuỳ theo thể chất, tính
tình, tâm trạng, hoàn cảnh... Có cái đẹp chỉ thoả mãn giác quan hay thị
giác. Có cái đẹp của món đồ trang sức. Có cái đẹp xuyên vào trí tuệ,
con tim, càng ngắm càng đẹp, càng ngẫm càng tuyệt vời. Có cái đẹp của
tình yêu thiêng liêng, nhiều xúc cảm, và khi được tiếp cận phần nào, qua
ảnh, người ta như chạm được một giá trị của cuộc sống, để mà sống! Với
tôi, ảnh của anh Lại Diễn Ðàm cho tôi cảm xúc đó.
Ðàm Lan