Why Your Camera Does Not Matter Hồ Phước Bảo Chi (
07/26/12)
Why Your
Camera Does Not Matter
Tại sao trải
qua hơn 60 năm phát triển cùng với những tiến bộ vượt bậc của các loại thiết bị
ngành ảnh mà vẫn không ai có được những tác phẩm xuất sắc như Ansel Adams đă từng làm vào những năm 1940?
Ansel thậm
chí c̣n chẳng có Photoshop! Vậy ông ấy đă chụp những bức ảnh ấy như thế nào?
Hầu hết mọi nỗ lực để đạt được điều tương tự đều thất bại, cũng có những nhiếp
ảnh gia có những tác phẩm rất đẹp nhưJack
Dykinga,
nhưng là với một phong cách khác , c̣n để giống như Ansel th́ chưa ai làm được.
Có những nhà
nhiếp ảnh đă dùng internet để xác định chính xác tọa độ địa điểm mà Ansel đă
chụp các bức ảnh của ông . Sau đó cùng với những trang bị tối tân và tác phẩm
của Ansel trong tay, họ t́m đến nơi với mong muốn chụp được một bản sao hoàn
hảo nhất (điều này là vi phạm luật bản quyền của Mĩ) . Tuy nhiên điều họ làm
được là những bức h́nh trông th́ giống nhưng hoàn toàn thiếu sự ấn tượng và cảm
xúc của phiên bản gốc
Tôi không
đùa đâu. Bạn có thể đọc thêm về những người này ở
đây
. Họ đă nhờ các nhà thiên văn học của trường đại học để dự đoán thời điểm duy
nhất trong 2 thập kỉ mà những điều kiện thiên nhiên có thể lặp lại, và 300
người đó đă t́m đến đúng địa điểm dự đoán. Dù vậy họ vẫn không có được những
đám mây, tuyết hay bóng râm như mong muốn. Dĩ nhiên là họ không thể đạt được
những bức ảnh như Ansel: nhiếp ảnh nghệ thuật xuất phát từ cảm hứng, không phải
là từ sự sao chép.
Tại sao mà
khi ai cũng biết rằng có thể sử dụng Photoshop để biến những bức ảnh
tồi thành một tác phẩm nhưng khi bắt tay vào làm th́ sau nhiều giờ kết quả lại
tồi tệ c̣n hơn ban đầu?
Có lẽ
những ǵ tạo nên các tác phẩm của người nghệ sĩ nhiếp ảnh là con mắt nhạy cảm,
sự kiên nhẫn và những kĩ năng chứ không phải là những dụng cụ mà anh ta sử
dụng.
Chiếc máy
ảnh nắm bắt lại những ǵ bạn tưởng tượng ra . Không có sự tưởng tượng, không có
ảnh, mà chỉ là những thứ rẻ tiền. Từ “image” (h́nh ảnh) xuất phát từ
“imagination” (sự tưởng tượng) chứ không phải từ “độ nét ống kính” hay “độ nhiễu”
(noise level). Những tác phẩm của David LaChapelle đều xuất phát từ sự
tưởng tượng của ông ấy, không phải từ chiếc máy ảnh. Sắp đặt được những bối
cảnh như vậy mới là phần khó khăn. Một khi mọi thứ đă được sắp đặt th́ máy ảnh
nào cũng chụp được như vậy. Nếu như đưa tôi chiếc máy ảnh của David LaChapelle
th́ tôi sẽ chẳng bao giờ chụp được như ông ấy, ngay cả khi cho tôi đúng người
diễn viên ngôi sao đó.
Lư do duy
nhất mà tôi để tấm h́nh ḿnh với cái ống kính khổng lồ ở trang chủ là để không phải
thêm cái tiêu đề “nhiếp ảnh” hay “nhiếp ảnh gia” bên cạnh. Cái ống kính đó sẽ
nói rơ điều đó hơn bất ḱ từ ngữ nào. Đó chính là mục tiêu của giao tiếp bằng
h́nh ảnh: Suy nghĩ lâu và kĩ để nói ra điều ḿnh muốn nói một cách rơ ràng và
nhanh chóng nhất. C̣n về cái ống kính khổng lồ đó th́ tôi đă không sử dụng nó
nhiều năm nay rồi.
Nói về máy
ảnh, bất cứ chiếc máy ảnh nào, không kể tốt xấu đều có thể cho ra những bức ảnh
nổi bật để đăng lên b́a tạp chí, đạt giải ở các cuộc thi hay được trưng bày ở
các triển lăm. Chất lượng của ống kính hay máy ảnh hầu như chẳng liên quan ǵ
đến chất lượng của những bức h́nh mà nó tạo ra
Những bức
h́nh cỡ 13x19” của Joe Holmes trong series American Museum of
Natural History
được bán ở nhà trưng bày Jen
Bekman Gallery
tại Manhatan với giá 650$ một bức. Chúng đều được chụp bằng máy D70
Có rất nhiều
triển lăm bán những bức h́nh được chụp bằng máy Holga và thu được rất
nhiều tiền, chỉ có điều họ chẳng bao giờ nói ra điều đó. Một chiếc Holga mới
tinh được bán với giá 14.95$ ở
đây
. Bạn cũng có thể thấy những bức h́nh đoạt giải được chụp bằng máy Holga trưng
bày trong gallery Hemicycle của Bảo
tàng nghệ thuật Corcoran trong cuộc thi Eyes of History vào năm 2006 của tổ chức White House News Photographers ở
đây.
Walker Evans đă có lần nói “Mọi
người cứ hay hỏi là tôi dùng máy ảnh ǵ. Máy ảnh không phải là thứ quan trọng,
quan trọng là - - - “ và anh ta lấy ngón trỏ gơ gơ vào đầu ḿnh.
Tương truyền
rằng, cha của chúa Jesus, thánh Joseph, đă xây dựng những bậc thang gỗ ḱ diệu
của ḿnh trong một nhà thờ ở New Mexico vào năm 1873 và liệu có ai quan tâm đến
những dụng cụ mà ông đă dùng? Hăy thử t́m kiếm và bạn sẽ thấy rất nhiều cuộc thảo luận hàn lâm về điều này nhưng
không bao giờ đề cập đến chuyện dụng cụ .
Thiết bị
của bạn KHÔNG ảnh hưởng đến chất lượng những bức ảnh của bạn. Càng bỏ ít thời
gian quan tâm đến thiết bị của ḿnh, bạn càng có nhiều thời gian để đầu tư cho
việc tạo ra những bức ảnh đẹp. Thiết bị tốt chỉ giúp bạn đạt được điều mong
muốn nhanh hơn, thuận tiện hơn hoặc dễ dàng hơn.
“Tất cả
những ống kính tốt ngày nay đều được tinh chỉnh để đạt được độ trung thực cao
nhất ở khẩu độ lớn nhất. Giảm khẩu độ chỉ là để tăng chiều sâu ảnh…”Ansel
Adams, ngày 3-6-1937 đă
trả lời như vậy với Edward Weston khi được nhờ tư vấn về việc chọn ống kính
(trang 244 tự
truyện
của Ansel). Ansel đă chụp được những bức ảnh sắc nét đến kinh ngạc cách đây đến
70 năm mà không hề mất thời gian quan tâm đến ống kính của ḿnh sắc nét đến mức
nào. Với 70 năm tiến bộ của ngành ảnh, chúng ta lại càng phải tập trung hơn nữa
cho việc chụp ảnh thay v́ để ư đến những biểu đồ đánh giá chất lượng . Dĩ nhiên
là ống kính cho cỡ phim lớn vào những năm 1930 và cả bây giờ đều khá chậm,
thường là f/5.6. C̣n ống kính cho cỡ phim nhỏ và máy kĩ thuật số th́ sẽ hoạt
động tốt nhất khi giảm bớt khoảng 2 khẩu.
Mua thiết
bị mới sẽ KHÔNG cải thiện chất lượng ảnh của bạn. Trong nhiều năm tôi
đă từng nghĩ “giá mà ḿnh có cái ống kính đó” th́ tất cả những bức ảnh tôi muốn
chụp đều sẽ được thực hiện. Không đâu, tôi vẫn muốn “thêm một ống kính mới nữa”
và đă 30 năm như thế. Luôn luôn có ư nghĩ về việc có thêm một cái
ống kính nữa. Hăy vượt qua suy nghĩ đó. Bạn hăy đọc bài viết "The Station" này để hiểu
thêm.
Nhiệm vụ
duy nhất của chiếc máy ảnh đứng tránh ra khỏi con đường tạo nên một bức ảnh .
Ernst Haas đă kể lại câu chuyện
trong một trại sáng tác vào năm 1985 thế này :
Có 2 cô gái
đến từ Nova Scotia
đă rất cố gắng để có mặt trong trại sáng tác này. Họ đều làm fan của Leica, làm
việc trong một cửa hiệu bán máy ảnh, để dành tiền để mua Leica và rất nể trọng
Ernst v́ ông cũng dùng máy Leica (cho dù ông đă dùng máy Nikon để chụp những
bức ảnh quảng cáo Marlboro lừng danh của ḿnh)
Sau 4 ngày ở
trại sáng tác này, ông đă chịu hết nổi sự thần tượng Leica quá mức mà những
người trẻ tuổi này bộc lộ và trong một cuộc thảo luận, khi một trong số họ hỏi
thêm một câu về việc xây dựng sự đẳng cấp của loại máy ảnh này th́ Ernst đă nói
“Leica, schmeica. Chiếc máy ảnh không làm nên một chút khác biệt nào cả. Tất
cả chúng đều nắm bắt lại những ǵ bạn đang nh́n thấy. Nhưng bạn phải THẤY.
Thế là từ đó
đến kết thúc trại sáng tác, không c̣n ai nói về Leica, Nikon, Canon hay bất cứ
nhăn hiệu máy ảnh nào nữa.
Ông c̣n nói
, “Ống kính góc rộng tốt nhất à? Đó là bước lui 2 bước”
(Câu chuyện
thú vị này của Haas được kể bởi Murad
Saÿen,
nhà nhiếp ảnh nổi tiếng từ Oxford,Maine mà mọi người đều ngưỡng mộ. Nhiều người
nói rằng ông bất ngờ xuất hiện từ hư không như là một sự kết hợp của Eliot
Porter và Henri Cartier Bresson. Tôi đă t́m thấy ít nhất 3 trang web tự nhận là
trang chính thức của Haas ở
đây,
ở đây và ở đây
Bạn cũng có
thể xem một trong những loạt ảnh đẹp nhất thế giới ở đây , và tác giả của
chúng cũng nói những điều tương tự như vậy ở
đây
. C̣n đây là một loạt những dữ
liệu nghiên cứu khác cũng chứng minh việc tại sao sở hữu nhiều ống kính sẽ chỉ
làm cho những bức ảnh tệ hơn. Tôi cũng đă từng chụp những bức ảnh trắng đen ở đây với một chiếc máy
ảnh hộp 50 tuổi giá 3$ có cấu trúc c̣n đơn giản hơn những máy ảnh chụp 1 lần
hiện nay. C̣n trang web này có những tác phẩm
tuyệt đẹp được chụp bằng máy PnS Olympus 8080
Andreas
Feininger
(người Pháp, 1905-1999) đă nói rằng “Những người nhiếp ảnh – mà trong đó có rất
nhiều kẻ ngu ngốc – thường nói rằng “Ôi, giá mà tôi có một cái Nikon hay Leica,
tôi có thể chụp được những bức ảnh tuyệt đẹp” Đó là điều ngu xuẩn nhất mà tôi
từng được nghe trong đời ḿnh. Nó không ǵ khác ngoài việc bạn phải thấy,phải
suy nghĩ và phải đam mê. Đó là điều làm nên những bức ảnh đẹp. Và sau đó hăy
loại bỏ tất cả những ǵ có thể làm xấu bức ảnh. Ánh sáng xấu, phông nền xấu và
tiếp tục như vậy. Hăy nhớ điều đó, đừng cố chụp những bức ảnh như vậy bất kể
chủ thể có đẹp đến mức nào”
Ai cũng biết
là những chiếc xe không thể tự lái, những chiếc máy đánh chữ không thể tự viết
ra các tác phẩm văn học và những cây cọ của Rembrandt cũng không thể tự vẽ. Vậy
th́ tại sao rất nhiều người thông minh lại cho rằng những chiếc máy ảnh sẽ tự
đi ḷng ṿng và tự chụp ra những bức ảnh đẹp cho họ? Một chiếc xe hiện đại, tối
tân, mắc tiền nhất cũng không thể tự lái theo làn đường của nó chứ chưa nói đến
việc sẽ chở bạn về nhà. Bất kể máy ảnh của bạn có tân tiến như thế nào th́ bạn
cũng phải có trách nhiệm đưa nó đến đúng nơi, đúng lúc và chĩa nó đúng hướng để
chụp được bức ảnh bạn muốn. Tất cả mọi chiếc máy ảnh đều có lúc phải yêu cầu
bạn phải chỉnh tay, bất kể nó có hiện đại đến đâu. Đừng bao giờ đổ lỗi cho
chiếc máy ảnh không thể biết hết mọi thứ , đo sáng bị sai hoặc cho ra những tấm
ảnh mờ tịt.
Tiếp theo
dưới đây tôi sẽ kể về hành tŕnh khám phá ra chân lư của ḿnh:
Khi nói đến
nghệ thuật , có thể là âm nhạc, nhiếp ảnh, lướt ván hay bất cứ thứ ǵ khác th́
đều có một ngọn núi để vượt qua. Điều ǵ xảy ra trong 20 năm đầu khi bạn học
một môn nghệ thuật nào đó mà chỉ biết rằng là nếu bạn có nhạc cụ, máy ảnh, hay
ván trượt tốt hơn th́ bạn sẽ giỏi như những nghệ sĩ nổi tiếng. Bạn bỏ phí quá
nhiều thời gian để lo lắng về những thiết bị của ḿnh và luôn muốn mua những
thứ tốt hơn. Sau 20 năm đầu đó, bạn cuối cùng cũng trở thành một người tài giỏi
và bỗng một hôm có một người hỏi bạn về bước ngoặc trong sự nghiệp khiến bạn
thành công th́ bạn nhận ra đó chính là lúc bạn hiểu được rằng thiết bị không là
ǵ cả.
Bạn cuối
cùng cũng hiểu rằng những thứ dụng cụ mà bạn mất rất nhiều thời gian thu thập
chỉ làm cho bạn dễ dàng hơn để đạt được mục tiêu. Nhưng bạn cũng thấy rằng ḿnh
đă có thể đạt được mục tiêu đó bằng những dụng cụ rẻ tiền như ban đầu cho
dù phải mất thêm một chút nỗ lực. Bạn nhận ra rằng điều quan trọng nhất mà bộ
đồ nghề của bạn phải làm là đừng cản con đường đi của bạn. Và rồi bạn cũng nhận
ra rằng giá như bạn không bỏ phí nhiều thời gian để suy nghĩ về thiết bị mà để
thời gian đó luyện tai, chụp h́nh hay cưỡi sóng nhiều hơn th́ bạn đă có thể
thành công sớm hơn rất nhiều.
Tôi đă gặp
Phil Collins trong một buổi biểu diễn vào tháng 12 năm 2003. Có một điều rơ
ràng là mọi người luôn nhận ra được những âm thanh của ông. Một vài người đă
thử chơi bộ trống của Phil khi ông ra nghỉ giải lao và bạn biết không? Nó nghe
hoàn toàn khác Phil. Mặt khác, khi chơi trên một bộ trống cho thuê th́ Phil vẫn
là Phil. Vậy bạn có c̣n nghĩ rằng bộ trống đă đem lại những âm thanh tuyệt vời
đó cho ông ấy hay không?
Có một người
ở Michigan
dạy đua xe kể rằng. Con gái của một trong các học viên đến và tỏ ư muốn học. Cô
bé xuất hiện trên đường đua cùng với một chiếc Chevy Cavalier. Thế rồi cô ta
qua mặt những người trung niên trên những chiếc Corvettes và 911. Tại sao ư?Rất
đơn giản: Cô ta đă chú ư đến những lời hướng dẫn và cố gắng chạy thật ổn định
và đúng làn, không t́m cách lao hết tốc lực mà kiên nhẫn và tận dụng kĩ năng.
Những học viên ở đó đă rất xấu hổ, khi bị đánh bại bởi một CÔ GÁI, mà chỉ mới
16 tuổi.
Như vậy đó,
nếu bạn là một tay lái chuyên nghiệp, bạn sẽ biết cách để khai thác đến giọt
cuối cùng khả năng của một chiếc xe và sẽ bị giới hạn bởi khả năng của nó. C̣n
nếu bạn giống như hầu hết mọi người khác th́ chiếc xe hơi, cái máy ảnh hay đôi
giày chạy sẽ chẳng ảnh hưởng ǵ đến kết quả bạn đạt được bởi v́ bạn chính là
nhân tố quyết định chứ không phải những thứ công cụ ấy.
Hăy t́m gặp
những nghệ sĩ lớn khi họ đang nằm ngoài tầm kiểm soát của các nhà tài trợ và họ
sẽ chia sẻ những điều tương tự với bạn.
Vậy tại sao
những nghệ sĩ lớn với những tác phẩm được ngưỡng mộ lại luôn dùng những thứ đồ
nghề hiện đại và đắt tiền nhất nếu như nó chẳng ảnh hưởng ǵ? Đơn giản thôi:
1)Những dụng
cụ tốt sẽ giúp cho bạn dễ dàng hơn để đạt được kết quả mong muốn. Dụng cụ xấu
hơn sẽ có thể làm bạn tốn nhiều công sức hơn.
2)Chúng có
độ bền cao phù hợp cho những người cần sử dụng chúng gần như mọi lúc.
3)Người dùng
cao cấp sẽ cần đến một số tính năng phụ trợ tiện dụng . Những sự tiện dụng đó
sẽ giúp cho việc chụp ảnh dễ hơn, nhưng chúng không làm cho những bức ảnh đẹp
hơn
4)Này bạn,
những dụng cụ tốt chẳng có ǵ sai trái cả, và nếu bạn có đủ tiền để chi cho nó
th́ tại sao không? Chỉ cần đừng bao giờ nghĩ rằng những thứ dụng cụ xa xỉ đó sẽ
lao động thay cho bạn.
Vậy tại sao
tôi lại đưa tấm h́nh ḿnh với cái ống kính khổng lồ ấy ra trang nhất? Đơn giản
thôi: Nó giúp tôi không phải ghi là “Ken Rockwell Photography",
nghe không hay mà lại chiếm nhiều chỗ. Cái máy ảnh to đă truyền tải thông điệp
ấy tốt hơn và nhanh hơn v́ vậy tôi chỉ cần nói là “Ken Rockwell”
Đây là những bức ảnh
được chụp bởi một anh chàng ở Philipines – bằng điện thoại di động của anh ta
Một ví dụ
cuối cùng : Trước đây tôi có mua một chiếc máy ảnh cũ , nó không lấy nét tốt
cho lắm. Tôi đă quay lại chỗ bán hàng vài lần để sửa, mỗi lần sửa xong th́ nó
vẫn như cũ. Là một nghệ sĩ nhiếp ảnh, tôi biết cách khắc phục lỗi này, nhưng
điều đó khá bất tiện khi mà tôi luôn phải chỉnh lại nét bằng tay. Và trong lúc
thử nghiệm chiếc máy ảnh này th́ tôi đă có được bức ảnh yêu thích nhất của
ḿnh. Bức ảnh này đă đem về cho tôi đủ
loại giải thưởng và c̣n được treo ở một gallery tạị Los Angeles . Ở đây , nó đă được treo lên
ngay khi tấm ảnh gốc của Ansel Adams được gỡ xuống và khi tấm ảnh của tôi gỡ
xuống th́ lại đến ảnh của Ansel được treo ngay lên lại. Hăy nhớ rằng, tấm ảnh
đó được chụp bằng chiếc máy ảnh mà nơi bán đă nói rằng nó không thể sửa được.
Phần quan
trọng nhất của bức ảnh là việc tôi đă ở lại một ḿnh khi mà những bạn bè của
tôi cùng đi về ăn tối v́ tôi đă nghi ngờ rằng sẽ có một cảnh đẹp sắp diễn ra
(bầu trời màu magenta như trong h́nh) Tôi đă chụp một bức ảnh với 4 phút phơi
sáng với một ống kính thường. Tôi cũng đă có thể làm được điều đó với chiếc máy
ảnh 3$ mà tôi dùng để chụp những bức ảnh đen trắng ở đây và kết quả cũng sẽ
không khác ǵ.
Bạn biết
không, đôi khi tôi cũng nhận được những bức thư và cuộc gọi điện thoại đầy sự
bất măn từ những người đàn ông (chưa bao giờ gặp phụ nữ) không đồng ư với sự
lựa chọn thiết bị của tôi. Họ khó chịu bởi v́ tôi thích những thứ khác với họ.
Họ chính là những người chưa vượt qua đỉnh núi mà tôi nói ở trên và vẫn nghĩ
rằng mỗi thứ dụng cụ đều có những thang đo tuyệt đối về chất lượng, bất kể nó
được dùng trong trường hợp nào. Họ coi những thứ dụng cụ ấy như là một cánh tay
bổ sung cho thân thể họ và v́ vậy không thật khó hiểu trước những phản ứng của
họ khi xem những lựa chọn thiết bị của tôi. Lấy ví dụ, những người sưu tập
Leica ở
đây
thật sự có vấn đề với trang web này. Mọi thứ đồ nghề đều có những giá trị riêng
phụ thuộc vào việc bạn sẽ dùng nó trong trường hợp nào. Những thứ phù hợp với
bạn có thể không phù hợp với tôi và ngược lại.
Với bất ḱ
chiếc máy ảnh nào, bất kể tốt xấu đều có thể được dùng để tạo ra những bức ảnh
nổi bật để đăng b́a tạp chí, đoạt giải thưởng và trưng bày trong các triển lăm
lớn. Chất lượng ống kính hầu như không liên quan ǵ tới chất lượng những bức
ảnh mà nó tạo ra.
Bạn có thể
đă có tất cả đồ nghề bạn cần, nếu vậy th́ bạn chỉ c̣n phải học cách sử dụng nó
một cách tốt nhất. Đồ nghề tốt hơn không tạo ra những bức ảnh đẹp hơn, bởi v́
đồ nghề không thể làm cho bạn thành một nhà nhiếp ảnh tài giỏi.
Nghệ sĩ
nhiếp ảnh tạo ra những bức ảnh chứ không phải là do chiếc máy ảnh.
Đáng buồn là
có khá ít người nhận ra được những điều này và suốt ngày chỉ đổ lỗi cho thiết
bị tồi thay v́ sử dụng thời gian để học cách quan sát và học cách vận dụng và
kết hợp ánh sáng
Mua một
chiếc máy mới sẽ chắc chắn đem lại cho bạn nhưng bức ảnh y như cũ . Sự học tập
mới chính là cách để có những bức ảnh đẹp hơn .
Đừng đổ lỗi
cho đồ nghề của bạn v́ nó bỏ sót một thứ ǵ đó trên tấm ảnh. Nếu bạn c̣n nghi
ngờ th́ hăy đến một bảo tàng ảnh hay đọc một cuốn sách lịch sử nhiếp ảnh và xem
những tấm ảnh mà người ta chụp cách đây 50 đến 100 năm hoàn hảo về mặt kĩ thuật
như thế nào. Ưu thế mà dụng cụ hiện đại đem lại là sự tiện lợi, không phải là
chất lượng ảnh. Hăy xem những bức ảnh đen trắng của tôi trong Death Valley Gallery . Nó trông sắc nét
chứ? Chúng được chụp bằng chiếc máy ảnh tiêu cự cố định 50 năm tuổi mà tôi đă
mua với giá 3$
Tôi đă chụp
được những tấm ảnh tuyệt vời cả về kỹ thuật lẫn nghệ thuật bằng chiếc máy ảnh
giá 10$ mua ở Goodwill và cũng đă chụp ra hàng đống rác rưởi với chiếc ống kính
10.000$ trên chiếc máy Nikon của ḿnh.
Nhiếp ảnh
gia Edward Steichen đă chụp ảnh diễn viên múa Isadora Duncan ở Acropolis, Athens vào năm 1921. Ông
đă sử dụng một chiếc máy Kodak mược của người phục vụ khách sạn. Những bức ảnh,
dĩ nhiên là tuyệt vời. Steichen đă không mang máy ảnh của ḿnh theo v́ kế hoạch
bạn đầu chỉ là làm việc với những thiết bị làm phim. Bức ảnh này được trưng bày
tại bảo tàng The Whitney trong năm 2000 - 2001.
Bạn phải học
cách để quan sát và sáng tạo. Càng nhiều thời gian bạn phí phạm vào việc quan
tâm đến thiết bị th́ càng ít thời gian bạn c̣n cho việc tạo ra những bức ảnh
đẹp. Hăy quan tâm đến những bức ảnh , không phải đến đồ nghề.
Ai cũng biết
là nhăn hiệu của một chiếc máy đánh chữ (hay là khả năng sửa chiếc máy đó)
chẳng liên quan ǵ đến khả năng sáng tác ra một tác phẩm văn học, cho dù một
chiếc máy tốt sẽ giúp cho việc đánh máy thoải mái hơi. Vậy th́ sao nhiều người
lại cứ cho rằng loại máy ảnh mà người khác sử dụng hay là những kiến thức về
tốc độ màn trập , cấu trúc ống kính hay công nghệ máy ảnh sẽ ảnh hưởng đến khả
năng tạo ra những bức ảnh đẹp?
Cũng giống
như một người cần phải biết cách sử dụng máy đánh chữ để có thể viết một kịch
bản, bạn cũng phải cần biết cách sử dụng chiếc máy ảnh của ḿnh để chụp, nhưng
đó chỉ là một phần rất nhỏ bé trong quá tŕnh tạo ra sản phẩm. Bạn có h́nh dung
nào về nhăn hiệu máy tính hay phần mềm tôi dùng để tạo ra những ǵ bạn đang đọc
hay không? Dĩ nhiên là không trừ phi bạn đọc trang about của tôi. Nó quan
trọng với tôi , nhưng chẳng là ǵ với bạn – nhưng người độc giả. Cũng như vậy,
chẳng ai lại nh́n vào những bức ảnh của bạn và kết luận hay quan tâm đến việc
bạn dùng loại máy ảnh nào. Nó chẳng có ư nghĩ ǵ cả.
Biết cách
làm một điều ǵ là hoàn toàn khác biệt với việc có thể làm được điều đó, và làm
điều đó thật tốt th́ lại c̣n khác xa.
Chúng ta đều
biết cách chơi Piano: Chỉ cần nhấn vào các phím và đạp vào các pedal. Nhưng khả
năng chơi được nó, chưa nói đến khả năng chơi một cách có hồn lại là một điều
hoàn toàn khác
Đừng lầm
tưởng những thứ đồ nghề mắc tiền nhất là tốt nhất. Có quá nhiều đồ nghề nhiếp
ảnh là cách tốt nhất để tạo ra những bức ảnh tồi nhất.
Những chiếc máy ảnh và ống kính mắc tiền hơn
không tạo ra những khác biết đáng kể so với mức giá ngất ngưỡng của chúng
2006 Ken Rockwell Hồ Phước Bảo Chi