|
Julia Margaret Cameron
(06/30/08)
Nữ Nhiếp Ảnh Gia Đầu Tiên Của Thế Giới (1815-1879)
Đă qua 20 năm đầu của nhiếp ảnh thế giới 1840-1860, thời kỳ của phát minh và thử nghiệm. Thời kỳ này với những nghệ sĩ tên tuổi đầu tiên đă có những đóng góp to lớn cho bộ môn nhiếp ảnh như William Henry Fox Talbot, Thomas Keith, Maxim Ducam, Francis Frith, David Octavius Hill, Robert Adamson, Charles Negre, Roger Fenton... Chúng ta cũng đă t́m hiểu một số các nghệ sĩ nhiếp ảnh tiên phong như D. O. Hill, R. Adamson và Roger Fenton.
Trong thời kỳ 1860-1880 kỹ thuật nhiếp ảnh bắt đầu phát triển mạnh, phong phú về sáng tạo hơn so với thời kỳ đầu. Nổi trội hơn cả trong thời kỳ này có những tên tuổi lớn đi vào lịch sử nhiếp ảnh thế giới như là Oscar Gustavie Rejlander và Henry Peach Robinson, "cha đẻ" nghệ thuật ghép h́nh (photo montage), Cario Ponti, Chales Marville (phong cảnh), Mathew B. Brady, Alexander Gardner, George N. Barnard, Timothy H. O Sullivan (chiến tranh), những bậc thầy về chân dung như Nadar, Étienne Carjat, William Notman và Julia Margaret Cameron (chân dung). Trong các khuôn mặt nhiếp ảnh trên, lần đầu tiên xuất hiện một khuôn mặt phụ nữ đó là Julia Margaret Cameron.
"...Khi tôi tiếp xúc với những người đàn ông đứng trước máy ảnh, tôi muốn dùng tất cả những khả năng của tôi để ghi lại cho được những ǵ sâu thẳm bên trong cũng như những nét đặc trưng bên ngoài của người đàn ông đó. Một bức ảnh được sáng tạo ra theo cách như vậy th́ sau đó dường như bức ảnh là hóa thân của một lời cầu nguyện..."
Đó là một số ḍng tâm sự về cảm xúc của Julia Margaret Cameron khi bà đến với nhiếp ảnh chân dung trong cuốn tự thuật "Tường tŕnh từ nhà kính".
Cameron là nhiếp ảnh gia người Anh (1815-1879), đến với nhiếp ảnh khá muộn màng vào lúc tuổi đời gần 50. Với bức ảnh "Annie" chụp năm 1864 đă làm cho tên tuổi bà nổi tiếng nhanh chóng.
Yếu tố thành công của Cameron là rất đam mê nhiếp ảnh, nhất là chụp chân dung. Bà luôn hướng ống kính của ḿnh vào những người thân, bạn bè và với nhân cách của ḿnh, Cameron đă có sức mạnh lôi cuốn, chinh phục mọi người cùng cộng tác trong việc thực hiện một tác phẩm chân dung nghệ thuật (đây là môt yếu tố tâm lư rất quan trọng cho các nhiếp ảnh gia chân dung muốn đạt tới đỉnh cao của nghệ thuật chụp ảnh chân dung). Do vậy những bức ảnh chân dung do bà thực hiện luôn sống động, có cái hồn ảnh. Với những tác phẩm như "Study of a woman's head", "Circe", "Summer Days" hay như khi chụp chân dung thi sĩ Anh quốc "Sir Henry Taylor" bà đă chụp đặc tả bộ râu, cặp mắt suy tư xa vắng của ông đă chứng minh được điều đó... (Etienne Carjat nhiếp ảnh gia người Pháp vào cùng thời với bà cũng có một tác phẩm chân dung rất thành công, ông chụp nhà thơ danh tiếng Pháp thế kỷ 19 Charles Baudelaire).
Ảnh chân dung của Margaret Cameron luôn thường tận dụng tối đa chiều rộng của phim cho phép, bố cục đơn giản……... Cách bố cục ảnh của Cameron phần nhiều chịu ảnh hưởng của họa sĩ kiêm điêu khắc gia nổi tiếng George Frederic Watts (1817-1904), bạn rất thân với gia đ́nh bà. Cameron rất kỹ lưỡng trong lúc hoàn thành tác phẩm, ảnh của bà không được phép trầy hay xước, dù là một vết nhỏ... Đây là một đặc điểm của phương pháp làm ảnh Calotype thời bấy giờ.
Tác phẩm thường diễn tả ở hai thái cực khác nhau khá rơ ràng và mang những nét quí phái như trong ảnh "Summer Days"... Ngoài những bức chân dung các nhân vật quan trọng, có những cá tính cần phải diễn tả thật mạnh... gây được ấn tượng mạnh mẽ cho người xem, c̣n phần lớn đều ch́m đắm trong sự đa cảm và đồng điệu thuần túy với hội họa. Khi chụp về đề tài trẻ con hoặc những đề tài tôn giáo, bà thường lấy dáng điệu các thiên thần vẽ trong hội họa. Để dấn thân vào con đường nhiếp ảnh, Cameron đă phải vượt qua rất nhiều khó khăn trở ngại về mặt kỹ thuật thời bấy giờ, luôn t́m cách học hỏi những người có khả năng nhiếp ảnh cao hơn ḿnh để đạt được kết quả cao nhất cho tác phẩm của ḿnh...
Tại tư gia của vợ chồng bà ở trên một ḥn đảo nhỏ tại vịnh Freshwater Anh quốc, rất nhiều các bạn văn nghệ sĩ danh tiếng thời bấy giờ thường lui tới như Alfred Tenyson thi sĩ (1809-1892) nổi tiếng với nhiều bài thơ hay như "Cái chết của vua Arthur" (Morte d'Arthur), "Lâu đài Locksley" (Locksley Hall), Thomas Carlyle triết gia kiêm sử học Anh, Robert Browning thi sĩ Anh (1812-1889) nổi tiếng với tập thơ "Chuông và lựu đạn"..., Henry Wadsworth (1807-1882) nhà thơ Hoa Kỳ nổi tiếng ở thế kỷ 19 với các tác phẩm như "Những tiếng nói của đêm" (The Voices of the Night)...
Trong các tác phẩm nhiếp ảnh loại chụp theo lối dàn dựng với các chủ đề văn học, Cameron rất ái mộ nhiếp ảnh gia Rejlander, bà đă mời ông tới nhà để học hỏi thêm từ những kinh nghiệm dàn dựng, ghép ảnh và vốn hiểu biết rất rộng về nhiếp ảnh của Rejlander... Trong các lối trang phục thời phục hưng cho người mẫu, có tác phẩm nổi tiếng như "Những chuyện t́nh thơ mộng của Nữ Hoàng"...
Ảnh hưởng nhiều nhất, phải kể đến họa sĩ kiêm nhiếp ảnh David Wikie mà bà Cameron học được nhiều hơn cả. Năm 1884 trong một đọan bà viết trong thơ gửi cho William Michael Rosseti "...Tất cả nỗ lực của tôi để đi đến thành công là nhờ ấn tượng nghệ thuật chụp ảnh đẹp của David Wilkie mang đến cho tôi".
Để trả lời cho những người phê b́nh thời bấy giờ về sự họ chê bai ảnh của Cameron không sắc nét, trong một trích đoạn thư gửi cho Sir John Herschel bà viết như sau giống như một lời tuyên ngôn :
"Người chụp ảnh nghệ thuật có khả năng có thể nâng nghệ thuật của ḿnh lên trên nhiếp ảnh sao chép thông thường, bằng cách phải tạo ra những h́nh dáng, với các đường viền không đơn điệu, trong cách diễn tả chân dung th́ chân tay, thân thể... phải tạo ra được những sự uyển chuyển cần thiết. Muốn vậy tôi phải chủ động điều khiển được độ nét. Chính v́ như vậy mà ảnh của tôi bị phê phán là không rơ. Vậy thế nào là độ sắc nét ? Ai có quyền quy định thế nào là độ sắc nét... Sự phấn đấu của tôi là nâng giá trị nhiếp ảnh lên ngày một cao hơn, tạo cho nó có một tính cách tác động của một bộ môn nghệ thuật - bằng cách tôi gắn liền hiện thực đời sống với lư tưởng và trong khi đề cao nội dung tư tưởng trong tác phẩm mà vẫn giữ nguyên được cái đẹp của nghệ thuật"./.
Ghi chú : V́ lư-do bản-quyền tác-giả, chúng tôi không thể tŕnh bày h́nh ảnh của bà Julia Margaret Cameron lên đây. Mời độc-giả đánh chữ "julia margaret cameron" rồi click "search the web".
|
